Food Focus Thailand
MAY 2013
84
STAND OUT
TECHNOLOGY
โดย: ผู
ช
วยศาสตราจารย
ดร. วี
รเชษฐ
จิ
ตตาณิ
ชย
ภาควิ
ชาวิ
ทยาศาสตร
และเทคโนโลยี
การอาหาร
คณะอุ
ตสาหกรรมเกษตร มหาวิ
ทยาลั
ยเกษตรศาสตร
ระบบทำความเย็
นสำหรั
บอุ
ณหภู
มิ
ต่
ำกว
า
หรั
บบทความนี้
จะขอกล
าวถึ
งระบบทำความเย็
นที่
ใช
สำหรั
บ
ทำอุ
ณหภู
มิ
ที่
อี
แวปเพอเรเตอร
ในช
วง –40 ถึ
ง -80 องศาเซลเซี
ยส
ซึ่
งต่
ำกว
าอุ
ณหภู
มิ
ใช
งานปกติ
ทั่
วไป แต
สู
งกว
าอุ
ณหภู
มิ
ที่
ใช
สำหรั
บเครื่
องแช
เยื
อกแข็
งแบบไครโอจิ
นิ
ก (Cryogenic freezer) ซึ่
ง
มั
กจะมี
ค
าต่
ำกว
า -150 องศาเซลเซี
ยส
การประยุ
กต
ใช
งานระบบทำความเย็
นที่
อุ
ณหภู
มิ
ต่
ำกว
า
–40 องศาเซลเซี
ยส
ในป
จจุ
บั
นมี
การใช
ระบบทำความเย็
นที่
อุ
ณหภู
มิ
ต่
ำกว
า –40 องศา
เซลเซี
ยส กั
บอุ
ปกรณ
หลายประเภท เช
น
• เครื่
องทำความเย็
นให
กั
บของไหลเพื่
อใช
กั
บกระบวนการ
ในอุ
ตสาหกรรมเคมี
• เครื่
องทำแห
งแบบแช
เยื
อกแข็
ง (Freeze dryer)
• ตู
ควบคุ
มสภาวะแวดล
อม (Environmental chamber)
สำหรั
บการทดลอง
• เครื่
องควบแน
นไอของสารหอมระเหย
สิ่
งที่
แตกต
างระหว
างระบบทำความเย็
นที่
อุ
ณหภู
มิ
ต่
ำกว
า –40 องศา
เซลเซี
ยส กั
บระบบทำความเย็
นทั่
วๆ ไป ได
แก
1. สารทำความเย็
น
2. ความซั
บซ
อนของระบบ
°“√∑”§«“¡‡¬Á
π‡ªì
π°√–∫«π°“√∑’Ë
∂Ÿ
°π”¡“„™â
Õ¬à
“ß·æ√à
À≈“¬„πÕÿ
μ “À°√√¡
Õ“À“√ ´÷Ë
ß‚¥¬∑—Ë
«‰ªÕÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
∑’Ë
Õ’
·«ª‡æÕ‡√‡μÕ√å
(Evaporating temperature)
®–Õ¬Ÿà
„π™à
«ßμ—È
ß·μà
›40 Õß»“‡´≈‡´’
¬ ®π∂÷
ß +5 Õß»“‡´≈‡´’
¬ ‡™à
π °“√„™â
Õÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
∑’Ë
Õ’
·«ª‡æÕ‡√‡μÕ√å
+5 Õß»“‡´≈‡´’
¬ ‡æ◊Ë
Õ∑”Àâ
Õ߇¬Á
π„Àâ
¡’
Õÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
+10
Õß»“‡´≈‡´’
¬ ‡æ◊Ë
Õ‡°Á
∫√—
°…“º—
°º≈‰¡â
¥ °“√„™â
Õÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
∑’Ë
Õ’
·«ª‡æÕ‡√‡μÕ√å
-25
Õß»“‡´≈‡´’
¬ ‡æ◊Ë
Õ∑”Àâ
Õ߇¬Á
π„Àâ
¡’
Õÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
›18 Õß»“‡´≈‡´’
¬ ‡æ◊Ë
Õ‡°Á
∫√—
°…“
º≈‘
μ¿—
≥±å
Õ“À“√·™à
·¢Á
ß ·≈– °“√„™â
Õÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
∑’Ë
Õ’
·«ª‡æÕ‡√‡μÕ√å
-40 Õß»“
‡´≈‡´’
¬ ‡æ◊Ë
Õ∑”≈¡‡¬Á
πÕÿ
≥À¿Ÿ
¡‘
›35 Õß»“‡´≈‡´’
¬ ”À√—
∫°√–∫«π°“√
᪈
‡¬◊
Õ°·¢Á
ßÕ“À“√ ‡ªì
πμâ
π
3. วั
สดุ
สำหรั
บท
อและถั
งความดั
น
4. การใช
สารหล
อเย็
นทุ
ติ
ยภู
มิ
(Secondary coolant)
5. ค
าสั
มประสิ
ทธิ์
การถ
ายเทความร
อนที่
เกิ
ดขึ้
นในอุ
ปกรณ
สารทำความเย็
น
สารทำความเย็
นที่
นิ
ยมใช
กั
นในระบบทำความเย็
นทั่
วไปสำหรั
บโรงงาน
อุ
ตสาหกรรมอาหาร ได
แก
แอมโมเนี
ย, R-22, R-134a และ R-404a
ซึ่
งหากสารทำความเย็
นเหล
านี้
มี
อุ
ณหภู
มิ
ต่
ำกว
า – 40 องศาเซลเซี
ยส
จะมี
ความดั
นต่
ำมากเกิ
นไป ซึ่
งหากเกิ
ดรอยรั่
วในระบบจะทำให
อากาศ
ไหลเข
าสู
ระบบอย
างรวดเร็
ว นอกจากนี้
ปริ
มาตรจำเพาะของสารทำความเย็
น
จะมี
ค
าสู
งส
งผลให
ต
องใช
คอมเพรสเซอร
ขนาดใหญ
ในการอั
ดสารทำความเย็
น
ดั
งนั้
นในกรณี
นี้
สารทำความเย็
นชนิ
ดอื่
น เช
น R-23, CO
2
และ อี
เทน
จึ
งมั
กจะถู
กเลื
อกใช
เนื่
องจากให
ระดั
บความดั
นที่
เหมาะสมในอี
แวป-
เพอเรเตอร
และปริ
มาตรจำเพาะของสารทำความเย็
นไม
สู
งเกิ
นไป
ความซั
บซ
อนของระบบ
ระบบทำความเย็
นที่
นิ
ยมใช
ในกรณี
ที่
ต
องการอุ
ณหภู
มิ
ที่
อี
แวปเพอเรเตอร
ต่
ำกว
า -40 องศาเซลเซี
ยส คื
อ ระบบหลายขั้
นตอน (Multistage system)
และ ระบบแคสเคต (Cascade system) เนื่
องจากความดั
นของ
–40 องศาเซลเซี
ยส