Page 43 - FoodFocusThailand No.232 July 2025

STRONG QC & QA

สัังเกตได้้ด้้วยตาเปล่่า ทั้ั�งจากล่ักษณะ อย่างไรืก็ตาม วิธีีการืเพาะเล่ี�ยงแบบด้ั�งเด้ิม (เช่่น อาหารืเหล่ว แล่ะ MPN) นั�นมี
ทั้างกายภาพ เช่่น ความขุ่่่น หรืือการืเกิด้ ความแม่นยำาสัูงแล่ะใช่้ต้นทั้่นปานกล่าง แต่ใช่้เวล่าในการืวิเครืาะห์นานกว่าแล่ะอาจมี
ฟองแก๊สัเมื�อมีการืเขุ่ย่าหล่อด้ทั้ด้ล่อง ความซัับซั้อนในบางขุ่ั�นตอน
(ภาพทั้ี� 1) 3. Petrifilm แผ่่นฟิล่์มสัำาเรื็จรืูปทั้ี�มีอาหารืเล่ี�ยงเช่ื�อผ่สัมอยู่ สัามารืถใช่้ตรืวจนับจำานวน
เช่ื�อยีสัต์ รืา แล่ะแบคทั้ีเรืียเฉพาะกล่่่มได้้สัะด้วกแล่ะรืวด้เรื็ว โด้ยแผ่่น Petrifilm สัำาหรืับ

ตรืวจหาเช่ื�อรืาแล่ะยีสัต์จะมีการืผ่สัมสัารืปฏิิช่ีวนะเพื�อยับยั�งแบคทั้ีเรืีย เช่่น การืใช่้ 3M
Petrifilm™ E. coli / coliform plate เป็นการืเพาะเล่ี�ยงเช่ื�อสัำาเรื็จรืูปทั้ี�ใช่้นับจำานวน
(a) แบคทั้ีเรืียโคล่ิฟอรื์มแล่ะ E. coli ปรืะกอบด้้วยอาหารืเล่ี�ยงเช่ื�อ Violet Red Bile (VRB)
เจล่ทั้ี�ล่ะล่ายนำ�าได้้ แล่ะสัีย้อม (Triphenyltetrazolium Chloride, 5-Bromo-4-chloro-3-

(b)

ภาพที่่� 1 แสัด้งการืใช่้อาหารืเล่ี�ยงเช่ื�อ
Thiosulfate-Citrate-Bile Salts-Sucrose
(TCBS) Agar ในการืตรืวจสัอบแบคทั้ีเรืียในสัก่ล่
Vibrio โด้ยภาพ (a) แสัด้งล่ักษณะขุ่องอาหารื
TCBS ก่อนการืเพาะเช่ื�อ สั่วนภาพ (b) แสัด้ง
ผ่ล่หล่ังจากการืเพาะเช่ื�อ โด้ยพบการืเจรืิญขุ่อง
แบคทั้ีเรืีย Vibrio alginolyticus ซั่�งปรืากฏิเป็น
โคโล่นีสัีเหล่ืองบนอาหารืเล่ี�ยงเช่ื�อ สัีเหล่ืองทั้ี�
เกิด้ขุ่่�นนี�เป็นผ่ล่จากการืทั้ี�แบคทั้ีเรืียสัามารืถ
หมักซัูโครืสัในอาหารื TCBS ได้้ ทั้ำาให้เกิด้การื
เปล่ี�ยนแปล่งขุ่องสัีแสัด้งผ่ล่ในจานเพาะเช่ื�อ
Figure 1 shows the use of Thiosulfate-
Citrate-Bile Salts-Sucrose (TCBS) Agar
for detecting bacteria of the Vibrio genus.
Image A illustrates the appearance of
TCBS agar before culturing, while the
Image B shows the result after culturing.
Growth of Vibrio alginolyticus is observed
as yellow colonies on the medium. This
yellow coloration is due to the bacteria’s
ability to ferment sucrose in the TCBS
medium, causing a color change in the
culture plate.

2. Multiple Tube Method (MPN/g)
เป็นการืทั้ด้สัอบแบบใช่้การืเจือจาง
ตัวอย่างในอาหารืเล่ี�ยงเช่ื�อทั้ี�บรืรืจ่ใน

หล่อด้ทั้ด้ล่องหล่ายหล่อด้ สัามารืถทั้ำาได้้
โด้ยเล่ี�ยงเช่ื�อในอาหารืเหล่วตามขุ่ั�นตอน
ต่างๆ ซั่�งนิยมใช่้วิเครืาะห์แบคทั้ีเรืียช่นิด้
โคล่ิฟอรื์มทั้ั�งหมด้ แล่ะ E. coli (ภาพทั้ี� 2)
จากนั�นจ่งทั้ำาการื Streak เช่ื�อล่งบนอาหารื
แขุ่็งแล่ะยืนยันผ่ล่ด้้วยวิธีีทั้างช่ีวเคมี
ด้ังแสัด้งในตารืางทั้ี� 1

JUL 2025 FOOD FOCUS THAILAND 43

42-46_Strong QC&QA_�������.indd 43
42-46_Strong QC&QA_�������.indd 43