Page 56 - FoodFocusThailand No.233 August 2025

STRATEGIC R&D

ภายหลัังจากการบริโภค โดย 1 ในงานวิิจัยที่่�ตี่พิิมพิ์ในประเที่ศญี่่�ป่�นแลัะ กับควิามผ่ิดปกตีิข้อังกระดูก เช่่น โรคกระดูกอั่อัน (Rickets) ภาวิะกระดูกพิร่น
ม่การที่บที่วินในวิารสารภาษาอัังกฤษ พิบวิ่าแอัลั-ธี่อัะน่นช่่วิยเพิิ�ม แบบอั่อันตีัวิ (Osteomalacia) แลัะโรคกระดูกพิร่น (Osteoporosis)
คลั่�นสมอังอััลัฟา (Alpha waves) ซึ่่�งสัมพิันธี์กับภาวิะผ่่อันคลัายแลัะสมาธีิ อัย่างไรก็ตีาม โรคเหลั่าน่�อัาจเป็นเพิ่ยง “ยอัดภูเข้านำ�าแข้็ง” ข้อังภาวิะข้าด
สำาหรับระดับโมเลัก่ลั พิบวิ่าแอัลั-ธี่อัะน่นยังสามารถจับกับตีัวิรับกลัูตีาเมตี วิิตีามินด่เที่่านั�น งานวิิจัยในช่่วิงหลัังยังได้แสดงให้เห็นวิ่า เน่�อัเย่�อัแลัะเซึ่ลัลั์
เช่่น AMPA, Kainate แลัะ NMDA ซึ่่�งเป็นตีัวิรับที่่�เก่�ยวิข้้อังกับการส่ง ส่วินใหญี่่ข้อังร่างกายมน่ษย์ รวิมถ่งสมอังม่ตีัวิรับวิิตีามินด่ (Vitamin D
สัญี่ญี่าณประสาที่ แลัะที่ำาหน้าที่่�ยับยั�งไม่ให้กลัูตีามิกแอัซึ่ิด (Glutamic receptors) อัยู่ด้วิย ซึ่่�งเป็นข้้อัมูลัใหม่ที่่�สำาคัญี่เก่�ยวิกับบที่บาที่ที่่�กวิ้างข้วิาง

acid) จับกับตีัวิรับเหลั่าน่�ได้โดยตีรง จ่งช่่วิยลัดควิามตี่�นตีัวิข้อัง ข้อังวิิตีามินด่ในร่างกาย โดยวิิตีามินด่ม่บที่บาที่สำาคัญี่ในพิยาธีิกำาเนิดข้อัง
เซึ่ลัลั์ประสาที่ซึ่่�งช่่วิยป้อังกันภาวิะเอั็กไซึ่โที่ที่อักซึ่ิก (Excitotoxicity) โรคที่างจิตีเวิช่ ซึ่่�งม่การศ่กษาหลัายช่ิ�นที่่�แสดงให้เห็นถ่งบที่บาที่ข้อัง
ลัดควิามเส่�ยงข้อังอัาการช่ัก เน่�อังจากจะเข้้าไปช่่วิยตี้านฤที่ธีิ�ข้อังกรดไคนิก Vitamin D Receptors (VDRs) แลัะเอันไซึ่ม์ที่่�เก่�ยวิข้้อัง ได้แก่ CYP24A1
(Kainic acid) ที่่�กระตี่้นอัาการช่ัก เสริมการที่ำางานข้อังระบบประสาที่ แลัะ CYP27B1 ซึ่่�งพิบได้ในหลัายบริเวิณข้อังสมอัง การแสดงอัอักข้อัง
โดยจะเข้้าไปควิบค่มการที่ำางานข้อังตีัวิรับ NMDA ซึ่่�งม่บที่บาที่ใน VDRs ในสมอังส่วิน prefrontal cortex, cingulate gyrus, thalamus,
กระบวินการเร่ยนรู้แลัะควิามจำา รวิมที่ั�งจากการศ่กษาในมน่ษย์ยังพิบวิ่า hypothalamus, amygdala, hippocampus แลัะ substantia nigra บ่งช่่�วิ่า
แอัลั-ธี่อัะน่นม่ส่วินช่่วิยลัดอัาการวิิตีกกังวิลัแลัะภาวิะซึ่่มเศร้าได้ผ่่านกลัไก วิิตีามินด่อัาจม่บที่บาที่สำาคัญี่ตี่อัพิยาธีิสร่รวิิที่ยาข้อังโรคที่างจิตีเวิช่ เช่่น
การยับยั�งกลัูตีาเมตีแลัะการปรับคลั่�นสมอังให้อัยู่ในภาวิะผ่่อันคลัาย ภาวิะซึ่่มเศร้าแลัะโรคจิตีเภที่ โดยม่หลัักฐานย่นยันวิ่า วิิตีามินด่ม่บที่บาที่
นอักจากน่� ยังพิบวิ่าแอัลั-ธี่อัะน่นอัาจช่่วิยให้การนอันหลัับด่ข้่�น เน่�อังจาก ในหลัายกระบวินการที่างระบบประสาที่ ได้แก่ การพิัฒนาระบบประสาที่
ม่ฤที่ธีิ�คลั้ายสารที่่�ช่่วิยผ่่อันคลัายตีามธีรรมช่าตีิ (Neurodevelopment) การปกป้อังเซึ่ลัลั์ประสาที่ (Neuroprotection)
ควิามย่ดหย่่นข้อังระบบประสาที่ (Neuroplasticity) การควิบค่มการที่ำางาน
โพรไบโอติิกส์์และพรีไบโอติิกส์์ ข้อังระบบประสาที่ (Neuromodulation) โดยวิิตีามินด่ไม่เพิ่ยงแตี่อัอักฤที่ธีิ�
จ่ลัช่่พิในลัำาไส้ (Gut microbiota) เป็นระบบนิเวิศที่่�ซึ่ับซึ่้อันซึ่่�งคาดวิ่า ที่างช่่วิวิิที่ยาโดยตีรงเที่่านั�น แตี่ยังม่ผ่ลัตี่อัการแสดงอัอักข้อังย่นในระดับ
ประกอับด้วิยจ่ลัินที่ร่ย์ประมาณ 100 ลั้านลั้านตีัวิ แลัะม่จำานวินย่นรวิม เซึ่ลัลั์อั่กด้วิย นอักจากน่� ยังม่หลัักฐานใหม่ที่่�แสดงถ่งกลัไกข้อังวิิตีามินด่

ประมาณ 3.3 ลั้านย่น ซึ่่�งมากกวิ่าจำานวินย่นข้อังมน่ษย์ประมาณ 150 เที่่า ในการปกป้อังสมอังจากกระบวินการอัักเสบ เช่่น การลัดการแสดงอัอัก
อั่กที่ั�งยังประกอับด้วิยจ่ลัช่่พิที่่�หลัากหลัายมากกวิ่า 1,000 สายพิันธี่์ โดย ข้อังไซึ่โตีไคน์ที่่�ก่อัให้เกิดการอัักเสบ (Pro-inflammatory cytokines) ซึ่่�งม่
กลัไกที่่�เร่ยกวิ่า “gut-brain axis” หร่อัระบบการเช่่�อัมตี่อัสอังที่างระหวิ่าง ควิามเก่�ยวิข้้อังกับภาวิะซึ่่มเศร้าแลัะควิามผ่ิดปกตีิที่างจิตีเวิช่ การค้นพิบ
ลัำาไส้แลัะสมอังซึ่่�งเป็นระบบที่่�แสดงถ่งควิามสัมพิันธี์แบบสอังที่างระหวิ่าง ตีัวิรับวิิตีามินด่ในระบบตี่างๆ ข้อังร่างกายนอักเหน่อัจากระบบกระดูก
ระบบที่างเดินอัาหารกับระบบประสาที่ส่วินกลัาง โดยม่ช่่อังที่าง (Extraskeletal systems) ซึ่่�งได้สร้างควิามสนใจเป็นอัย่างมากเก่�ยวิกับ
การส่�อัสารหลัายรูปแบบ ที่ั�งผ่่านระบบประสาที่อััตีโนมัตีิแลัะเส้นประสาที่ บที่บาที่ข้อังวิิตีามินด่ในระบบเหลั่าน่� โดยจากการศ่กษาเพิิ�มเตีิมยังพิบ
วิากัส (Vagus nerve) โดยหลัักฐานที่างวิิที่ยาศาสตีร์จำานวินมากพิบวิ่า ควิามสัมพิันธี์ระหวิ่างภาวิะข้าดวิิตีามินด่กับโรคมะเร็งแลัะโรคเร่�อัรัง เช่่น
ผ่ลัข้อังโพิรไบโอัตีิกส์ที่่�ม่ตี่อัส่ข้ภาพิจิตีมักเก่�ยวิข้้อังกับการส่งสัญี่ญี่าณ โรคเบาหวิาน โรคเมตีาบอัลัิก โรคภูมิค่้มกันที่ำาลัายตีนเอัง โรคตีิดเช่่�อั
ผ่่านที่างเส้นประสาที่วิากัส นอักจากน่� ภาวิะเคร่ยดเอังยังส่งผ่ลัตี่อั รวิมถ่งโรคหัวิใจแลัะหลัอัดเลั่อัดอั่กด้วิย ดังนั�นการได้รับวิิตีามินด่ที่่�เพิ่ยงพิอั
อังค์ประกอับแลัะควิามหลัากหลัายข้อังจ่ลัินที่ร่ย์ในลัำาไส้ ซึ่่�งม่บที่บาที่ ตี่อัควิามตี้อังการข้อังร่างกายอัาจม่ส่วินช่่วิยให้ม่ส่ข้ภาพิกายแลัะใจที่่�
สำาคัญี่ตี่อัระบบภูมิค่้มกันแบบเย่�อัเม่อักในลัำาไส้ (Gastrointestinal แข้็งแรง โดยวิิตีามินด่ม่แหลั่งที่่�มาจากที่ั�งแสงแดดแลัะการรับประที่าน
mucosal immune system) โดยอัาศัยแอันตีิเจนจากแบคที่่เร่ย เช่่น อัาหารบางช่นิด ซึ่่�งแหลั่งอัาหารที่่�อั่ดมไปด้วิยวิิตีามินด่ ได้แก่ ปลัาที่่�ม่ไข้มันสูง
พิอัลัิแซึ่็กคาไรด์ เอั (Polysaccharide A) ลัิปโปพิอัลัิแซึ่็กคาไรด์ เช่่น ปลัาแซึ่ลัมอัน ปลัาทีู่น่า ปลัาซึ่าร์ด่น รวิมไปถ่งไข้่แดง นำ�ามันตีับปลัา
(Lipopolysaccharides) แลัะกรดไที่มิก (Thymic acids) ซึ่่�งม่ส่วินช่่วิย แลัะเห็ดบางช่นิด เป็นตี้น
ให้การที่ำางานข้อังระบบภูมิค่้มกันในลัำาไส้ม่ควิามเหมาะสม ยิ�งไปกวิ่านั�น นอักจากการเลั่อักรับประที่านสารอัาหารที่่�ม่บที่บาที่ในการส่งเสริม
จ่ลัช่่พิยังสามารถผ่ลัิตีสารส่�อัประสาที่ได้โดยตีรง ได้แก่ กรดแกมมา- ส่ข้ภาวิะข้อังสมอังแลัะอัารมณ์แลั้วิ การดูแลัตีนเอังผ่่านกิจกรรมที่่�ช่่วิยลัด
อัะมิโนบิวิที่ิริก (GABA) กรดบิวิที่ิริก ซึ่่โรโที่นิน โดปาม่น รวิมถ่งกรดไข้มัน ควิามเคร่ยด เช่่น การอัอักกำาลัังกายอัย่างสมำ�าเสมอั หร่อัการปร่กษา
สายสั�นตี่างๆ ซึ่่�งสามารถอัอักฤที่ธีิ�ตี่อัระบบประสาที่ได้โดยตีรง ผู่้เช่่�ยวิช่าญี่ด้านส่ข้ภาพิจิตี ก็ลั้วินเป็นอังค์ประกอับสำาคัญี่ที่่�ช่่วิยเสริมสร้าง

สมด่ลัที่ั�งที่างร่างกายแลัะจิตีใจ ซึ่่�งจะช่่วิยให้สามารถดำาเนินช่่วิิตีได้อัย่าง
วิิติามิินดีี ม่ค่ณภาพิแลัะม่ควิามส่ข้ในระยะยาวิ
นับตีั�งแตี่การค้นพิบวิิตีามินด่ในปี พิ.ศ. 2464 วิิตีามินด่ก็ได้รับการยอัมรับวิ่า
เป็นสารอัาหารสำาคัญี่ที่่�ม่บที่บาที่ในการรักษาสมด่ลัข้อังแคลัเซึ่่ยมแลัะ

ส่งเสริมส่ข้ภาพิข้อังกระดูก โดยการที่่�ระดับวิิตีามินด่ตีำ�าม่ควิามเช่่�อัมโยง

56 FOOD FOCUS THAILAND AUG 2025

24/7/2568 BE 14:13
54-58_Strategic R&D_����.indd 56
54-58_Strategic R&D_����.indd 56 24/7/2568 BE 14:13