Page 55 - FoodFocusThailand No.235 October 2025

STRATEGIC R & D

ผลิิตภััณฑ์์เสริิมอาหาริเพื่่�อโภัชนบำบัด:
ตัวช่วยหริ่อการิซ้้ำเติม?
ประเด็็นเร่�องผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหารเป็นที่่�ถกเถ่ยงกันอย่างกว้้างขว้าง
ในว้งการสุขภัาพ บางคนมองว้่าเป็นสิ�งจำำาเป็นเพ่�อเติมเต็มสารอาหารที่่�
ขาด็ไป ในขณะที่่�บางคนมองว้่าเป็นการสิ�นเปลิ่องแลิะอาจำก่อให้เกิด็
อันตรายต่อร่างกายได็้ ด็ังนั�น การที่ำาคว้ามเข้าใจำบที่บาที่ของผลิิตภััณฑ์์
เสริมอาหารในบริบที่ของโภัชนบำาบัด็จำึงเป็นสิ�งสำาคัญ

ผลิิตภััณฑ์์เสริิมอาหาริ “ช่วย” เม่�อใด?
ผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหารม่ประโยชน์แลิะจำำาเป็นในบางสถานการณ์ แต่
ไม่ใช่สำาหรับทีุ่กคน ยกตัว้อย่างเช่น ในกรณ่ที่่�บุคคลิได็้รับการว้ินิจำฉััยว้่า ซึ่ึ�งอาจำที่ำาให้ผ้้บริโภัคเส่ยโอกาสในการเข้ารับการรักษาด็้ว้ยว้ิธ่การที่่�เหมาะสม
ม่ภัาว้ะขาด็สารอาหาร เช่น ผ้้ที่่�ม่ภัาว้ะโลิหิตจำางจำากการขาด็ธาตุเหลิ็ก ภัายใต้การด็้แลิของแพที่ย์แลิะเส่ยค่าใช้จำ่ายโด็ยไม่จำำาเป็น สำาหรับบาง
ซึ่ึ�งแพที่ย์หร่อนักโภัชนาการอาจำแนะนำาให้เสริมธาตุเหลิ็ก นอกจำากน่� ผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหาร โด็ยเฉัพาะกลิุ่มสมุนไพรหร่อสารสกัด็ใหม่ๆ ที่่�ยังม่
ข้อจำำากัด็ในการบริโภัคอาหารก็เป็นปัจำจำัยสำาคัญ เช่น ผ้้ที่่�รับประที่าน ข้อม้ลิงานว้ิจำัยเก่�ยว้กับคว้ามปลิอด็ภััยแลิะประสิที่ธิภัาพในระยะยาว้
มังสว้ิรัติหร่อว้่แกนอย่างเคร่งครัด็อาจำม่คว้ามเส่�ยงต่อการขาด็ว้ิตามินบ่ ไม่เพ่ยงพอ อาจำก่อให้เกิด็ผลิกระที่บต่อสุขภัาพที่่�คาด็ไม่ถึงได็้
12 แคลิเซึ่่ยม ธาตุเหลิ็ก สังกะส่ แลิะกรด็ไขมันโอเมกา 3 ซึ่ึ�งสารอาหาร
เหลิ่าน่�ส่ว้นใหญ่มักพบในผลิิตภััณฑ์์จำากสัตว้์ หร่อในกรณ่ของผ้้ที่่�แพ้ การิพื่ัฒนานวัตกริริมโภัชนบำบัดในอนาคต
อาหารบางชนิด็ เช่น แพ้นม อาจำจำำาเป็นต้องเสริมแคลิเซึ่่ยมแลิะว้ิตามินด็่ โภัชนบำาบัด็ม่แนว้โน้มที่่�จำะพัฒนาไปในที่ิศที่างที่่�ด็่ขึ�นอย่างต่อเน่�อง ซึ่ึ�ง
รว้มถึงผ้้ป่ว้ยที่่�ม่ภัาว้ะด็้ด็ซึ่ึมสารอาหารผิด็ปกติ เช่น ผ้้ป่ว้ยโรค Celiac ปัจำจำุบันม่การนำาศาสตร์อ่�นๆ เข้ามาช่ว้ยส่งเสริมแนว้ที่างของโภัชนบำาบัด็ เช่น
หร่อผ้้ที่่�ได็้รับการผ่าตัด็ลิำาไส้บางส่ว้น ซึ่ึ�งอาจำต้องการสารอาหารเสริม • โภชนพัันธุุศาสตร์์ (Nutrigenomics) ค่อ การศึกษาว้่าสารอาหารม่
ขณะเด็่ยว้กันคว้ามต้องการสารอาหารที่่�เพิ�มขึ�นในบางช่ว้งก็เป็นเหตุผลิ ผลิต่อการแสด็งออกของย่นอย่างไร แลิะย่นม่ผลิต่อการตอบสนองต่อ
หนึ�งที่่�ต้องพิจำารณา เช่น หญิงตั�งครรภั์แลิะให้นมบุตรที่่�ต้องการโฟลิิก สารอาหารอย่างไร ซึ่ึ�งนำาไปส้่การออกแบบโภัชนบำาบัด็ที่่�แม่นยำายิ�งขึ�นตาม
แคลิเซึ่่ยม ธาตุเหลิ็ก แลิะว้ิตามินด็่เพิ�มขึ�น นักก่ฬาที่่�ม่การฝึึกซึ่้อมหนัก ข้อม้ลิพันธุกรรมของแต่ลิะบุคคลิ (Corella and Ordovas, 2020)

อาจำต้องการโปรต่น ว้ิตามิน แลิะแร่ธาตุบางชนิด็เพิ�มขึ�น ตลิอด็จำนผ้้ป่ว้ย • เทคโนโลยีีดิิจิิทัล การใช้แอปพลิิเคชัน อุปกรณ์สว้มใส่ แลิะปัญญา-
ที่่�พักฟ้�นจำากการเจำ็บป่ว้ยหร่อการผ่าตัด็ ซึ่ึ�งอาจำต้องการโปรต่นแลิะ ประด็ิษฐ์ ในการติด็ตามพฤติกรรมการบริโภัค รว้มถึงการให้คำาแนะนำา แลิะ
พลิังงานที่่�เพิ�มขึ�นเพ่�อช่ว้ยในการฟ้�นตัว้ การสนับสนุนผ้้ป่ว้ย จำะช่ว้ยให้การเข้าถึงโภัชนบำาบัด็เป็นไปได็้สะด็ว้กขึ�น
แลิะม่ประสิที่ธิภัาพมากขึ�น
ผลิิตภััณฑ์์เสริิมอาหาริ “ซ้้ำเติม” เม่�อใด? • โภชนบำำาบำัดิเพั่�อการ์ป้้องกันโร์ค (Preventive MNT) เป็นศาสตร์ที่่�
การบริโภัคผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหารที่่�ไม่เหมาะสม อาจำก่อให้เกิด็ผลิเส่ย เน้นหนักไปที่่�การป้องกันโรคเพ่�อลิด็ภัาระของระบบสาธารณสุขในระยะ
มากกว้่าผลิด็่ โด็ยหนึ�งในคว้ามเส่�ยงค่อ การได็้รับสารอาหารเกิน • ความร์่วมม่อแบำบำสหสาขาวิชาชีพั การที่ำางานร่ว้มกันอย่างใกลิ้ชิด็
ปริมาณที่่�จำำาเป็น โด็ยเฉัพาะว้ิตามินที่่�ลิะลิายในไขมัน เช่น ว้ิตามินเอ ระหว้่างแพที่ย์ พยาบาลิ เภัสัชกร แลิะนักกำาหนด็อาหาร จำะที่ำาให้การด็้แลิ
ด็่ อ่ แลิะเค ซึ่ึ�งหากได็้รับในปริมาณที่่�มากจำนเกินไปจำะเกิด็การสะสมใน ผ้้ป่ว้ยเป็นไปอย่างครบว้งจำรแลิะม่ประสิที่ธิภัาพส้งสุด็
ร่างกายแลิะอาจำเป็นพิษได็้ ยกตัว้อย่างเช่น การได็้รับว้ิตามินเอมากเกิน โภัชนบำาบัด็เป็นว้ิที่ยาการที่่�สำาคัญแลิะม่ศักยภัาพในการยกระด็ับ
ไปอาจำที่ำาให้เกิด็ปัญหาเก่�ยว้กับตับแลิะกระด็้ก อ่กประการหนึ�งค่อ คุณภัาพช่ว้ิตของผ้้คน การที่ำาคว้ามเข้าใจำแลิะนำาหลิักการของโภัชนบำาบัด็
ปฏิิกิริยาระหว้่างผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหารกับยา (Drug-supplement มาปรับใช้ ไม่ใช่แค่การบริโภัคอาหารเพ่�อบำาบัด็โรค แต่เป็นการลิงทีุ่นระยะยาว้
interactions) เน่�องจำากผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหารบางชนิด็สามารถที่ำา ในเร่�องสุขภัาพที่่�ม่คว้ามคุ้มค่าอย่างยิ�ง การด็้แลิเอาใจำใส่เร่�องการที่าน
ปฏิิกิริยากับยาที่่�ใช้อย้่ ที่ำาให้ยาออกฤที่ธิ�ลิด็ลิงหร่อเพิ�มขึ�นจำนเป็น อาหารอย่างถ้กว้ิธ่ จำะเป็นรากฐานสำาคัญที่่�นำาไปส้่ว้ิถ่ช่ว้ิตที่่�ย่นยาว้แลิะเป่�ยม
อันตรายได็้ ตัว้อย่างที่่�พบบ่อยค่อ ว้ิตามินเค อาจำลิด็ประสิที่ธิภัาพของ ไปด็้ว้ยคุณภัาพ หากกำาลิังมองหาว้ิธ่การด็้แลิสุขภัาพที่่�ยั�งย่นแลิะม่หลิักการ
ยาต้านการแข็งตัว้ของเลิ่อด็ (Warfarin) หร่อสมุนไพร St. John’s Wort ที่างว้ิที่ยาศาสตร์รับรอง โภัชนบำาบัด็เป็นอ่กหนึ�งที่างเลิ่อกที่่�ไม่คว้รมองข้าม
อาจำลิด็ประสิที่ธิภัาพของยาคุมกำาเนิด็หร่อยาต้านซึ่ึมเศร้าได็้ นอกจำากน่�

อาจำม่คว้ามเส่�ยงเร่�องการปนเป้�อน โด็ยผลิิตภััณฑ์์เสริมอาหารบางชนิด็
ที่่�ไม่ได็้มาตรฐานอาจำม่การปนเป้�อนสารอันตราย โลิหะหนัก หร่อ
สารสังเคราะห์ที่่�ไม่ได็้ระบุบนฉัลิาก ยิ�งไปกว้่านั�น ยังม่การโฆษณาเกินจำริง
แลิะคว้ามคาด็หว้ังให้เกิด็การบรรเที่าหร่อรักษาโรคที่่�ไม่สมเหตุสมผลิ
OCT 2025 FOOD FOCUS THAILAND 55

25/9/2568 BE 08:52
53-57_Strategic R&D_FIN.indd 55 25/9/2568 BE 08:52
53-57_Strategic R&D_FIN.indd 55