จับกระแสการลดขยะอาหารกับโอกาส ทางธุรกิจอาหารยุคใหม่
ฝ่ายวิจัยธุรกิจ
ธนาคารเพื่อ การส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย
Export-Import Bank of Thailand
www.exim.go.th
จากข้อมูลขององค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization of the United Nations : FAO) ระบุว่าขณะที่ประชากรโลกราว 800 ล้านคน ยังคงเผชิญกับความหิวโหยและประสบปญั หาขาดแคลนอาหารอยู่นั้น ราว 1 ใน 3 ของปริมาณอาหารทั้งหมดที่ผลิตเพื่อการบริโภค กลับกลายเป็นเศษอาหารหรือขยะอาหาร (Food Waste) ที่สูญเสียไปอย่างไร้ประโยชน์ ทั้งนี้ ขยะอาหารเกิดได้จากทุกขัน้ ตอน ตลอดห่วงโซ่อุปทาน ตั้งแต่การผลิต ขนส่ง และจำหน่าย ไปจนถึงมือผู้บริโภค โดยสาเหตุสำคัญนอกจากการเพาะปลูก เก็บเกี่ยว และขนส่งที่ไม่มีประสิทธิภาพจนทำให้ผลผลิตที่ได้ไม่ตรงกับความต้องการของผู้บริโภค และทำให้สินค้าบางส่วนเสียหายแล้ว พบว่า ความสูญเสียส่วนมากเกิดจากการที่ซูเปอร์มาร์เก็ตและร้านอาหารต่างๆ มักนำอาหารที่จำหน่ายไม่หมดไปทิ้ง (ทัง้ ที่ยังอยู่ในสภาพรับประทานได้โดยปลอดภัย) เนื่องจากสินค้าดังกล่าวมีขนาดหรือรูปร่างไม่สวยงามตามมาตรฐานที่ผู้บริโภคนิยมเลือกซื้อ รวมถึงหีบห่อที่บรรจุอยู่ในสภาพไม่สมบูรณ์ หรือเกินวันหมดอายุแล้ว ดังนั้นจึงมีสินค้าจำนวนมากที่ถูกทิ้งในแต่ละวัน นอกจากนี้ กลยุทธ์การตลาดที่บริษัทผู้ผลิตกระตุ้นให้ผู้บริโภคซื้ออาหารในปริมาณมากเกินความจำเป็น อาทิ ซื้อ 1 แถม 1 ทำให้ผู้บริโภคแต่ละครัวเรือนต่างมีอาหารเหลือทิ้งมากเช่นกัน ขยะอาหารเหล่านี้ นอกจากเป็นภาระในการจัดการของผู้ประกอบการและครัวเรือนแล้ว ยังก่อให้เกิดก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของภาวะโลกร้อน
จากสถานการณ์ดังกล่าวกระตุ้นให้สังคมหันมาให้ความสนใจเป็นอย่างมากกับการหาวิธีลดปริมาณขยะอาหาร อาทิ การจัดตั้งธนาคารอาหาร (Food Bank) ในหลายประเทศเพื่อทำหน้าที่รวบรวมอาหารที่ไม่เหมาะแก่การจำหน่ายทั้งจากซูเปอร์มาร์เก็ตหรือร้านอาหาร ไปบริจาคให้แก่ผู้ที่ขาดแคลน การปรับปริมาณและและรสชาติของเมนูอาหารในโรงเรียนให้ตรงกับความต้องการของนักเรียนมากขึ้นเพื่อมิให้มีอาหารเหลือทิ้งจำนวนมาก การรณรงค์ให้ผู้บริโภคมีความรู้และความเข้าใจฉลากสินค้าถึงความแตกต่างระหว่างคำว่า “Best Before” และ “Expired Date” ที่ระบุอยู่บนฉลากสินค้า เพื่อลดความสับสนแก่ผู้บริโภค กล่าวคือ
The Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) says that while 800 million global population are struggling with hunger and food shortage, around one-third of the global food processed for consumption are turning into food waste. Notably, food litter can occur in every process in the supply chain from manufacturing, transport, and distribution to the hands of consumer. One crucial factor, apart from ineffective cultivation and transportation, is that many products were not compatible with the demands of the consumers and damages of products during delivery. We also found that largely the loss comes from supermarket’s policy to throw away unsellable food (despite the fact that the products can still be safely consumed) just because the products are not in the size or shape preferred by consumers, have imperfect packages, or expired. Hence, there are large numbers of products being thrown away each day. Moreover, the marketing strategy of the manufacturers, which encourages consumers to buy more that they need, such as 1-free-1, had influenced each household to generate more food waste. These litters are not only the burden to enterprises and household, but greenhouse gasses produced from the waste are causing global warming, too.