Page 63 - FoodFocusThailand No.231 June 2025

STRONG QC & QA

ข้้อจำำ�กััด: 1. กั�รเกั็บตััวอยำ่�งแบบใชิ้อ�กั�ศพุุ่่งกัระแทกั (Impaction sampling) อากึ่าศ
• ผลลัพธ์์เป็็นกึ่่�งป็ริิมาณ (จำำานวนโคโลนีต่่อจำานต่่อชั่ั�วโมง) และ จำะถึ่กึ่ด้่ด้ผ่านเคริื�องมือเกึ่็บต่ัวอย่าง แล้วบังคับให้ชั่นลงบนจำานเพาะเชั่ื�อโด้ยต่ริง โด้ย
ไม่ได้้คำาน่งถึ่งป็ริิมาต่ริอากึ่าศ เคริื�องมือที่ี�ใชั่้ เชั่่น เคริื�องเกึ่็บอากึ่าศแบบด้่ด้และพ่นส่่จำานเพาะเชั่ื�อ (Slit-to-agar
• ผลลัพธ์์อาจำแป็ริผันต่ามสภาพแวด้ล้อม เชั่่น กึ่าริไหลเวียน sampler) แบบต่ะแกึ่ริง (Sieve sampler) หริือแบบแริงเหวี�ยง (Centrifugal impactor)
ของอากึ่าศ หริือกึ่ิจำกึ่ริริมในพื�นที่ี� ข้้อดี:
• ความไวในกึ่าริต่ริวจำจำับสาริป็นเป็้�อนอย่่ในริะด้ับต่ำ�า และอาจำ • ให้ข้อม่ลเชั่ิงป็ริิมาณที่ี�อิงต่ามป็ริิมาต่ริอากึ่าศ และสามาริถึที่ำาซึ่ำ�าได้้
ต่ริวจำไม่พบเชั่ื�อที่ี�กึ่ำาลังลอยอย่่หริือต่กึ่ลงบนจำานเพาะเชั่ื�อเริ็วเกึ่ินไป็ • เหมาะสำาหริับพื�นที่ี�ป็ลอด้เชั่ื�อ หริือพื�นที่ี�ที่ี�ต่้องกึ่าริมาต่ริฐานด้้านสุขอนามัยใน
แม้วิธ์ีกึ่าริเกึ่็บต่ัวอย่างเชั่ิงริับจำะชั่่วยให้เห็นภาพริวมของป็ริิมาณ ริะด้ับส่ง
จำุลชั่ีพ แต่่กึ่็อาจำพลาด้กึ่าริป็นเป็้�อนที่ี�เกึ่ิด้ข่�นชั่ั�วคริาวหริืออนุภาคใน • ชั่่วยริะบุแหล่งที่ี�มาของกึ่าริป็นเป็้�อนและจำุด้ที่ี�มีกึ่าริป็นเป็้�อนส่ง
อากึ่าศที่ี�ยังคงแขวนลอยอย่่ ข้้อจำำ�กััด:
กั�รเกั็บแบบเชิิงรุกั: แม่่นยำำ�และควบคุม่ได้ • ต่้องใชั่้เคริื�องมือที่ี�ผ่านกึ่าริสอบเที่ียบและผ่้ป็ฏิิบัต่ิงานที่ี�ได้้ริับกึ่าริฝึึกึ่อบริม
สำาหริับกึ่าริเกึ่็บต่ัวอย่างอากึ่าศแบบเชั่ิงริุกึ่ จำะใชั่้กึ่าริด้่ด้อากึ่าศ • มีค่าใชั่้จำ่ายส่งกึ่ว่ากึ่าริเกึ่็บต่ัวอย่างแบบเชั่ิงริับ
ผ่านอุป็กึ่ริณ์แบบควบคุมอัต่ริากึ่าริไหล และด้ักึ่จำับสาริป็นเป็้�อนใน • จำุลินที่ริีย์บางชั่นิด้อาจำได้้ริับความเสียหายจำากึ่แริงกึ่ริะแที่กึ่และส่งผลต่่อ

อากึ่าศลงบนจำานเพาะเชั่ื�อโด้ยต่ริง ที่ำาให้ได้้ผลลัพธ์์เชั่ิงป็ริิมาณ กึ่าริอย่่ริอด้ของเชั่ื�อจำุลินที่ริีย์ชั่นิด้นั�นๆ
ซึ่่�งหน่วยที่ี�นิยมใชั่้ คือ CFU/m³ 2. กั�รเกั็บตััวอยำ่�งแบบกัรองอ�กั�ศ (Filtration sampling) อากึ่าศถึ่กึ่ด้่ด้ผ่าน
ในอุต่สาหกึ่ริริมอาหาริ มีวิธ์ีเกึ่็บต่ัวอย่างแบบเชั่ิงริุกึ่หลักึ่ๆ อย่่ แผ่นกึ่ริอง เชั่่น เซึ่ลล่โลส อะซึ่ิเต่ต่ พอลิคาริ์บอเนต่ หริือเจำลาต่ิน ซึ่่�งด้ักึ่จำับอนุภาคไว้
จำากึ่นั�นจำ่งนำาไป็เพาะเลี�ยงเชั่ื�อหริือนำาไป็ต่ริวจำสอบที่างชั่ีวโมเลกึุ่ล
3 วิธ์ี ได้้แกึ่่ กั�รใชิ้อ�กั�ศพุุ่่งกัระแทกั (Impaction) กั�รกัรอง ข้้อดี:
อ�กั�ศ (Filtration) และกั�รดูดผ่่�นข้องเหลว (Impingement) • มีความไวส่ง โด้ยเฉพาะอย่างยิ�งสำาหริับกึ่าริต่ริวจำหาจำุลินที่ริีย์ที่ี�มีความเข้มข้นต่ำ�า
ซึ่่�งแต่่ละวิธ์ีมีจำุด้เด้่นที่ี�แต่กึ่ต่่างกึ่ัน ข่�นอย่่กึ่ับสภาพแวด้ล้อม • สามาริถึใชั่้ริ่วมกึ่ับกึ่าริที่ด้สอบขั�นต่่อไป็ เชั่่น กึ่าริต่ริวจำหาด้ีเอ็นเอของจำุลินที่ริีย์
ชั่นิด้ของสาริป็นเป็้�อนที่ี�ต่้องกึ่าริต่ริวจำหา และริะด้ับความแม่นยำาที่ี� ด้้วยวิธ์ี PCR หริือกึ่าริต่ริวจำสอบกึ่าริป็นเป็้�อนของสาริอินที่ริีย์ด้้วยกึ่าริที่ด้สอบ ATP
ต่้องกึ่าริในกึ่าริวิเคริาะห์ • เหมาะสำาหริับสภาพแวด้ล้อมที่ี�ป็ิด้หริือแห้ง

กัองบรรณ�ธิิกั�ร
นิต่ยสาริ ฟู้่�ด้ โฟู้กึ่ัส ไที่ยแลนด้์

Editorial Team
Food Focus Thailand Magazine
editor@foodfocusthailand.com

JUN 2025 FOOD FOCUS THAILAND 63

24/5/2568 BE 11:06
62-67_Strong QC&QA_Air Monitoring.indd 63
62-67_Strong QC&QA_Air Monitoring.indd 63 24/5/2568 BE 11:06