Food Focus Thailand
AUGUST 2013
59
สภาวะการบำบั
ดน้
ำเสี
ยอุ
ตสาหกรรมผั
ก ผลไม
แปรรู
ป น้
ำผลไม
เครื่
องดื่
ม
น้
ำเสี
ยจากอุ
ตสาหกรรมกลุ
มนี้
มั
กมี
ลั
กษณะแปรเปลี่
ยนไป
ตามสิ
นค
าที่
ผลิ
ต ยกตั
วอย
างเช
น โรงงานผลิ
ตอาหารกระป
อง อาจมี
การ-
เปลี่
ยนแปลงวั
ตถุ
ดิ
บ ซึ่
งได
แก
ผั
กต
างๆ หรื
อปลา หรื
อซอส ทำให
น้
ำเสี
ย
มี
ลั
กษณะแปรเปลี่
ยนไปได
ง
าย ในกรณี
ของประเทศที่
พั
ฒนาแล
วโรงงาน-
อุ
ตสาหกรรมจึ
งนิ
ยมระบายน้
ำเสี
ยลงในท
อสาธารณะ เพื่
อส
งไปบำบั
ดรวม
มากกว
าจะบำบั
ดเอง
สภาวะการบำบั
ดน้
ำเสี
ยจากอุ
ตสาหกรรมที่
มี
การกลั่
นและหมั
ก
อุ
ตสาหกรรมที่
จั
ดอยู
ในประเภทที่
มี
การกลั่
นและหมั
ก ได
แก
อุ
ตสาหกรรม-
กลั่
นแอลกอฮอล
เบี
ยร
ไวน
เหล
า น้
ำมั
นพื
ช น้
ำตาล และแป
ง อุ
ตสาหกรรม
เหล
านี้
ส
วนใหญ
มี
ขั้
นตอนการผลิ
ตที่
มี
การเปลี่
ยนแปลงรู
ปของวั
ตถุ
ดิ
บไป
อย
างสิ้
นเชิ
ง วั
ตถุ
ดิ
บของอุ
ตสาหกรรมกลุ
มนี้
มั
กเป
นธั
ญพื
ช เช
น ข
าว
หั
วมั
นสำปะหลั
ง เป
นต
น ยกเว
นการผลิ
ตไวน
ที่
ใช
ผลไม
เป
นวั
ตถุ
ดิ
บ น้
ำเสี
ย
ของอุ
ตสาหกรรมกลุ
มนี้
ประกอบด
วยสารอิ
นทรี
ย
จากพื
ช โรงงานอุ
ตสาหกรรม
มั
กมี
ขนาดใหญ
และเกิ
ดน้
ำเสี
ยปริ
มาณมาก ซึ่
งมี
ค
าซี
โอดี
สู
งมาก ในประเทศ
ที่
กำลั
งพั
ฒนาเจ
าของโรงงานอุ
ตสาหกรรมกลุ
มนี้
มั
กเป
นบริ
ษั
ทข
ามชาติ
ขนาดใหญ
ซึ่
งมี
เงิ
นทุ
นมากและมี
ความสามารถในการสร
างระบบบำบั
ด-
น้
ำเสี
ยได
โรงงานมั
กบำบั
ดน้
ำเสี
ยของตั
วเองด
วยระบบบ
อเติ
มอากาศหรื
อ
ระบบใช
อากาศแบบอื่
น ส
วนน
อยที่
บำบั
ดน้
ำเสี
ยด
วยระบบไม
ใช
อากาศ
ถั
งหมั
กไม
ใช
อากาศให
มี
ขนาดใหญ
จนถื
อว
าเป
นระบบบำบั
ดรวม (Centralized
AD Plant) รายงานในป
2539 มี
จำนวน 18 แห
ง ส
วนใหญ
ใช
บำบั
ดน้
ำเสี
ย
จากคอกสั
ตว
แต
บางแห
งใช
ย
อยมู
ลสั
ตว
รวมกั
บน้
ำเสี
ยอุ
ตสาหกรรมเกษตรและ
ขยะมู
ลฝอยจากชุ
มชนเมื
อง (MSW) การย
อยแบบนี้
เรี
ยกว
า Codigestion
ข
อแตกต
างของระบบ AD ในประเทศยุ
โรปและประเทศกำลั
งพั
ฒนา เช
น
เอเชี
ย อเมริ
กาใต
และแอฟริ
กา คื
อ ประเทศยุ
โรปถั
งหมั
กจะมี
ขนาดใหญ
กว
า
และสามารถใช
ก
าซในการผลิ
ตความร
อนและไฟฟ
าสำหรั
บใช
ในฟาร
ม และ
ที่
สำคั
ญภู
มิ
ประเทศยุ
โรปมี
อากาศเย็
น การใช
AD จึ
งต
องเป
นถั
งเหล็
กป
ดฝา
และมี
การให
ความร
อนกั
บถั
ง AD ทำให
ระบบ AD มี
ราคาแพง แต
ประเทศ
กำลั
งพั
ฒนามั
กมี
อากาศอบอุ
น ระบบ AD จึ
งใช
บ
อหมั
กทั้
งที่
ป
ดฝาหรื
อไม
ป
ดฝา
สำหรั
บในประเทศกำลั
งพั
ฒนามี
การใช
ถั
งหมั
กขนาดเล็
กในชนบทมานานแล
ว
เช
น จี
นมี
ถั
งหมั
กมู
ลสั
ตว
ขนาดเล็
กประมาณ 6 ล
านถั
ง และเนปาลมี
ประมาณ
47,000 ถั
ง ถั
งหมั
กขนาดเล็
กเช
นนี้
ใช
ผลิ
ตก
าซชี
วภาพสำหรั
บใช
หุ
งต
มในบ
าน
และได
ปุ
ยหมั
กไว
ใช
ในการเกษตรด
วย
บ
อหมั
กไม
ใช
อากาศสามารถใช
บำบั
ดน้
ำเสี
ยจากคอกสั
ตว
ได
เป
นอย
างดี
เนื่
องจากมู
ลสั
ตว
เป
นแหล
งเชื้
อแบคที
เรี
ยไม
ใช
อากาศ การเลี้
ยงเชื้
อเริ่
มต
น
ในบ
อหมั
กจึ
งสามารถทำได
ง
ายโดยไม
ต
องมี
การขนเชื้
อแบคที
เรี
ยมาจากที่
อื่
น
การเริ่
มเดิ
นระบบ (Starting up) ของกรณี
นี้
จึ
งใช
เวลาสั้
นและไม
เสี
ยค
าใช
จ
าย
มาก ในป
จจุ
บั
นบ
อหมั
กไม
ใช
อากาศของฟาร
มปศุ
สั
ตว
อาจมี
ฝาทำด
วย
แผ
นพลาสติ
กป
ดครอบบ
อเพื่
อเก็
บก
าซชี
วภาพสำหรั
บใช
เป
นพลั
งงานและ
เพื่
อใช
ป
องกั
นกลิ่
นเหม็
นที่
อาจเกิ
ดขึ้
น
สภาวะการบำบั
ดน้
ำเสี
ยอุ
ตสาหกรรมเนื้
อสั
ตว
สั
ตว
ป
ก นม และ
ปลาแปรรู
ป
อุ
ตสาหกรรมกลุ
มนี้
ใช
วั
ตถุ
ดิ
บที่
มาจากสั
ตว
เลี้
ยงและปลา
น้
ำเสี
ยมั
กมี
โปรตี
นและไขมั
นสู
ง ทำให
มี
ค
าซี
โอดี
สู
ง ในประเทศด
อยพั
ฒนา
อุ
ตสาหกรรมเนื้
อสั
ตว
และนมมั
กเป
นโรงงานหรื
อฟาร
มขนาดเล็
ก แต
สำหรั
บ
ในประเทศพั
ฒนาแล
วหรื
อกำลั
งพั
ฒนาโรงงานอุ
ตสาหกรรมประเภทนี้
มั
กมี
ขนาดใหญ
ระบบบำบั
ดน้
ำเสี
ยเบื้
องต
นมั
กเป
นบ
อหมั
กไม
ใช
อากาศ
ตามด
วยบ
อออกซิ
เดชั
นหรื
อระบบใช
อากาศแบบเอเอสหรื
อบ
อเติ
มอากาศ