Month: January 2018

การจำแนกน้ำมันพืชด้วยวิธี DSC

 

โดย:              บริษัท เมทเล่อร์-โทเลโด (ประเทศไทย) จำกัด

Mettler-Toledo (Thailand) Limited

 Full article (TH-EN)

Differential Scanning Calorimetry หรือกระบวนการ DSC เป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์สสารต่างๆ ในงานวิจัย การพัฒนาสินค้า และการควบคุมคุณภาพ กระบวนการตกผลึกของไขมันและน้ำมันเองก็ได้รับการศึกษาภายใต้กระบวนการ DSC มาเป็นเวลาหลายปีแล้วเช่นกัน บทความนี้จะนำเสนอกระบวนการที่น่าสนใจในการใช้กระบวนการ DSC ในการจำแนกน้ำมันพืช โดยน้ำมันพืชนั้น (หรือไขมันจากพืช ขึ้นอยู่กับความข้นของสสาร) เป็นสารประกอบจากพืชที่ได้จากการนำเมล็ดพันธุ์พืชหรือผลไม้ผ่านกระบวนการคั้น และ/หรือ สกัดด้วยตัวทำละลายแล้วนำไปกลั่นเพื่อแยกตัวทำละลายออก น้ำมันที่ได้มีส่วนประกอบหลักเป็นไตรกลีเซอไรด์ ในเชิงเคมีไตรกลีเซอไรด์เป็นสารประกอบไตร-เอสเตอร์ ที่ก่อตัวขั้นจากกระบวนการเอสเทอริฟิเคชันของกลีเซอรอลเข้ากับกรดคาร์บอกซิลิค (กรดไขมัน) ในน้ำมันธรรมชาติ ไตรกลีเซอไรด์จะประกอบไปด้วยกรดไขมันหลากหลายชนิด ซึ่งทำให้น้ำมันมีส่วนผสมของไตรกลีเซอไรด์ที่หลากหลาย ยิ่งไปกว่านั้น น้ำมันยังมีส่วนผสมของสารกึ่งไตรกลีเซอไรด์ (เช่น mono- และ diglycerides) และองค์ประกอบอื่นๆ (เช่น phospholipids, sterols, vitamins, ฯลฯ) ซึ่งขึ้นอยู่กับที่มาของน้ำมันและกระบวนการผลิต

 

กระบวนการตกผลึกของไขมันหรือน้ำมันนั้นถือเป็นเรื่องอ่อนไหวต่อองค์ประกอบในน้ำมัน และสามารถวัดได้ง่ายผ่านกระบวนการ DSC ซึ่งกราฟที่ได้จากตัวอย่างน้ำมันที่ผ่านการทดลองนั้นจะเป็นเสมือนลายนิ้วมือของน้ำมันแต่ละชนิด ที่จริงแล้วกระบวนการ DSC นั้นยังเป็นเครื่องมือที่ดีในการแยกความแตกต่างระหว่างน้ำมันแต่ละชนิด เช่น การแยกระหว่างน้ำมันที่ผ่านกระบวนการกลั่นและน้ำมันจากธรรมชาติ

ส่งเสริมนวัตกรรมทางอาหาร เพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ ก้าวไกลสู่ตลาดโลก

 

โดย:    กองบรรณาธิการ

Editorial Team

Food Focus Thailand Magazine

Full article (TH-EN)

เป็นที่ทราบกันดีว่าอุตสาหกรรมอาหารถูกระบุให้เป็น 1 ใน 5 อุตสาหกรรมเป้าหมายของประเทศ ที่จะผลักดันไปสู่ “ไทยแลนด์ 4.0” โดยมุ่งเน้นการใช้นวัตกรรมเข้ามาพัฒนาประสิทธิภาพการผลิต สำหรับอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มแล้ว เราสามารถนำนวัตกรรมเข้ามาประยุกต์ใช้ในหลายๆ ด้าน อาทิ การพัฒนากระบวนการผลิต การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ การพัฒนาบรรจุภัณฑ์ เป็นต้น

 

แต่หลายครั้งหลายคราที่ผู้ประกอบการหลายรายลงแรงทุ่มเท ทุ่มทุน ไปกับการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่…แต่กลับไม่สามารถนำเสนอผลิตภัณฑ์ที่คิดค้นออกสู่ตลาดได้ เนื่องด้วยขาดความรู้ความเข้าใจถึงหลักเกณฑ์และกฎระเบียบในการขออนุญาตขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์อาหาร หรือหากมีความรู้ ความเข้าใจ ก็ยังไม่ตรงประเด็น อีกทั้งแต่ละภาคส่วนที่เกี่ยวข้องก็มีความรู้ความเข้าใจที่แตกต่างกัน…เมื่อลงเรือลำเดียวกัน แต่พายไปกันคนละทิศละทาง…ก็ยากที่จะถึงฝั่ง หรือถึงฝั่งได้ แต่ก็ทุลักทุเลเต็มที…

 

การจะนำเสนอผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ สุดล้ำออกสู่ตลาด จำเป็นต้องดำเนินการเพื่อขออนุญาตผลิตอาหารในระดับอุตสาหกรรม ให้ตรงกับหลักเกณฑ์ เงื่อนไข รวมถึงวิธีการประเมินหลักฐานทางวิชาการเพื่อประกอบการพิจารณาเรื่องของอาหารปลอดภัย และการประเมินประสิทธิผลที่มีการกล่าวอ้างทางสุขภาพ จึงจะสามารถดำเนินการผลิตได้ อย่างไรก็ตาม ความรู้ความเข้าใจในหลักเกณฑ์และกฎระเบียบในการขออนุญาตของแต่ละภาคส่วนที่เกี่ยวข้องนั้นมีไม่เท่าเทียมกัน จึงส่งผลให้เกิดการดำเนินงานและความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน

 

สองหน่วยงานผนึกกำลัง…ซ่อมเพื่อสร้าง

ด้วยเหตุนี้จึงจำเป็นต้องมีการปฏิรูประบบการสื่อสารข้อมูลให้กระจายอย่างทั่วถึง และให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน ทางหน่วยงานสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข จึงได้ผนึกกำลังความร่วมมือกับสมาคมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีทางอาหารแห่งประเทศไทย (FoSTAT) ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) ขึ้น และมีการจัดตั้งหน่วยงานกลางในชื่อ Food Innovation and Regulation Network (FIRN) เพื่อทำหน้าที่ประสานงาน สื่อสาร รวมไปถึงฝึกอบรมให้แก่ภาคเอกชน ผู้ประกอบการ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยโครงการ FIRN ได้รับทุนสนับสนุนจากเมืองนวัตกรรมอาหาร สำนักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมแห่งชาติ

 

ปฏิรูป…..ถือคัมภีร์เล่มเดียวกัน

ศูนย์กลางเครือข่ายผู้เชี่ยวชาญและผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์อาหารสุขภาพนี้จะพร้อมตอบโจทย์การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารด้วยนวัตกรรมตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ ที่น่าสนใจก็คือ การสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบการพิจารณาอนุญาตผลิตภัณฑ์อาหาร การขออนุญาตผลิตภัณฑ์เชิงสุขภาพ กฎระเบียบและประกาศต่างๆ ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา จะเป็นการบูรณาการข้อมูลสู่ทุกภาคส่วนในรูปแบบข้อมูลที่เข้าใจง่าย เพื่อให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องรับข้อมูลไปดำเนินการต่อได้อย่างถูกต้องตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ในกฎหมาย

 

นอกจากนี้ การพัฒนาทักษะและขีดความสามารถของบุคลากรที่เป็นผู้เชี่ยวชาญในการพิจารณาหลักฐานการขออนุญาตก็มีความจำเป็นเช่นกัน เพื่อที่จะได้มีจำนวนผู้เชี่ยวชาญให้เพียงพอกับความต้องการของประเทศ โดยจะมีกระบวนการฝึกอบรม การจัดกิจกรรมทางวิชาการ ทั้งนี้ มีเป้าหมายร่วมกันในการปรับปรุงเกณฑ์การขออนุญาตของไทยให้สอดคล้องกับมาตรฐานนานาชาติ

10 สุดยอดเทคนิคสู่การเป็นห้องปฏิบัติการชีววิทยาศาสตร์ที่มีประสิทธิภาพ

By: Sarah Thomas

www.selectscience.net

 

Translated by: กองบรรณาธิการ

Editorial Team

Food Focus Thailand Magazine

Full article (TH-EN)

 

เนื่องจากชีววิทยาศาสตร์คือการศึกษาเรื่องสิ่งมีชีวิตและระบบที่เกี่ยวข้องกับสิ่งมีชีวิตในทุกๆ แง่มุม ถือเป็นศาสตร์ที่จะค้นพบตัวแปรได้มากที่สุดในบรรดาสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ทั้งหมด ตัวแปรในการทดลองยังหมายความรวมถึงการใช้อุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากต่อการทำงานภายในห้องปฏิบัติการให้มีประสิทธิภาพ โดยปฏิบัติได้ ดังนี้

1. จัดสรรหน้าที่ให้เหมาะกับความสามารถของผู้ปฏิบัติงาน
ทีมที่ทำงานต้องมีความเป็นผู้นำ ศึกษาค้นคว้าอย่างต่อเนื่อง ฝึกฝนและมีเป้าหมายที่ชัดเจน สามารถทำตามวัตถุประสงค์ได้อย่างสำเร็จ

2. ส่งเสริมให้เกิดวัฒนธรรมทางนวัตกรรม
การกล้าที่จะตั้งคำถามและกระตุ้นคนรอบข้างให้รู้จักการถาม เช่น ทำไมจึงต้องใช้วิธีการนี้? ทำให้เกิดหลักการทดลองใหม่ๆ และควรวางแผนฝึกฝนทบทวนขั้นตอนการทดลองเสมอๆ เพื่อไม่ให้เกิดความวอกแวกในขณะปฏิบัติงานจริง

3. จัดพื้นที่การทำงานให้มีการสูญเปล่าน้อยที่สุด
เริ่มต้นจัดวางสิ่งของที่ใช้อยู่เป็นประจำให้อยู่ในที่ที่หยิบจับใช้ได้ง่าย และปฏิบัติตามขั้นตอนการทดลองใหม่ๆ เพื่อสร้างความมั่นใจและเตรียมพร้อมสำหรับการทำงานอย่างเป็นระบบ

4. แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบ
การแบ่งสรรความรับผิดชอบในการทำงานภายในห้องปฏิบัติการ ทั้งการดูแลด้านความสะอาดและการทดลองอย่างเป็นระบบ

5. ตั้งต้นทำงานจากวัตถุประสงค์ที่ต้องการ
เมื่อทราบวัตถุประสงค์ของการทำงานและตั้งต้นทำย้อนจากหลังมาหน้าได้ก็จะช่วยประหยัดเวลาและลดความยุ่งยากในการออกแบบขั้นตอนการทำงาน และยังทำให้ทราบว่าจะต้องใช้ตัวอย่างอะไรบ้าง

6. บริหารจัดการคลังสารเคมีและเวชภัณฑ์
แทนที่จะเติมพื้นที่ว่างทั้งหมดของคลังเก็บของให้เต็มไปด้วยสารเคมีหรือเวชภัณฑ์ต่างๆ ให้หันมาไตร่ตรองถึงสิ่งที่มีอยู่ก่อนเพื่อที่จะนำออกมาใช้

7. วางแผนการจัดซื้ออุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการล่วงหน้า
การจัดทำตารางการสั่งซื้ออุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการจะทำให้ง่ายที่จะรู้ว่าใครต้องการอะไร และเมื่อใดที่จำเป็นต้องใช้ เพื่อจะได้เกิดการวางแผนการจัดซื้อล่วงหน้าอย่างเหมาะสม

8. มองหาอุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการใหม่ๆ ที่จะช่วยเพิ่มความสามารถในการทำงานกว่าเดิม
ในทุกๆ ปีจะเห็นว่ามีสินค้าในห้องปฏิบัติการออกมาใหม่ๆ มากมาย ลองมองหาชิ้นที่จะเข้ามาช่วยให้การทำงานในห้องปฏิบัติการรวดเร็วขึ้นและได้ผลการทดลองที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

9. ให้คิดว่าการลงทุนในอุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์คือการลงทุนระยะยาว
การเลือกซื้ออุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์สำหรับห้องปฏิบัติการ ตั้งแต่ปิเปตไปจนถึงเครื่องวิเคราะห์ HPLC ควรได้รับการพิจารณาให้เหมือนว่าเป็นการลงทุน หากมีงานที่ต้องวิเคราะห์ทดสอบเข้ามาเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าภายในหนึ่งปี ต้องพิจารณาว่าอุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์ที่กำลังใช้อยู่นี้จะยังตอบสนองต่อความต้องการใช้งานของเราอยู่หรือไม่?

10. บำรุงรักษาอุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์
หากไม่มีการบริการบำรุงรักษาอุปกรณ์และเครื่องมือวิเคราะห์ให้เป็นปกติอาจเกิดข้อผิดพลาดและสร้างความเสียหายให้กับผลการทดลองที่ต่อเนื่องอื่นๆ ในแผนการทดลองทั้งหมดได้

สถานการณ์ธุรกิจเกษตรและอาหารในปัจจุบันและแนวโน้มในอนาคต

 

By:  สถาบันอาหาร กระทรวงอุตสาหกรรม

        National Food Institute, Ministry of Industry

Full article TH-EN

มีรายงานฉบับล่าสุด Food Industry Outlook 2018 จากการแถลงข่าวร่วม 3 องค์กรเศรษฐกิจด้านธุรกิจเกษตรและอาหาร โดยสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และสถาบันอาหาร ได้เปิดเผยข้อมูลภาพรวมอุตสาหกรรมอาหารของไทยปี 2560 และแนวโน้มปี 2561

 

สถานการณ์ธุรกิจเกษตรและอาหาร ปี 2560

ภาคการผลิตอุตสาหกรรมอาหารไทยในปี 2560 ขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 3.0 สำหรับการส่งออกคาดว่าจะมีปริมาณ 32.5 ล้านตัน มีมูลค่า 1 ล้านล้านบาท ขยายตัวเพิ่มขึ้นในอัตราร้อยละ 4.5 และร้อยละ 5.3 ตามลำดับ ลดลงเล็กน้อยจากตัวเลขประมาณการครั้งก่อนที่คาดว่าจะส่งออกได้ 33.0 ล้านตัน มูลค่า 1.03 ล้านบาท เนื่องจากการส่งออกสินค้าหลักหลายรายการลดลงกว่าที่คาด

 

กลุ่มประเทศ CLMV ยังคงเป็นตลาดส่งออกอาหารอันดับ 1 ของไทย มีสัดส่วนร้อยละ 16.6 รองลงมา ได้แก่ ญี่ปุ่นร้อยละ 13.5 อาเซียนเดิมร้อยละ 11.6 สหรัฐอเมริการ้อยละ 10.6 แอฟริการ้อยละ 9.3 จีนร้อยละ 9.0 สหภาพยุโรปร้อยละ 6.0 ตะวันออกกลางร้อยละ 4.2 โอเชียเนียร้อยละ 3.3 สหราชอาณาจักรร้อยละ 3.0 และเอเชียใต้ร้อยละ 1.6 โดยตลาดส่งออกหลักของไทยส่วนใหญ่มีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบจากปีก่อนหน้า ยกเว้นตลาดอาเซียนเดิม (ASEAN-5) ลดลงร้อยละ 10.7 ตามปริมาณการส่งออกสินค้าหลัก อาทิ น้ำตาลทราย และแป้งมันสำปะหลังที่ลดลง สหรัฐอเมริกาลดลงร้อยละ 2.3 จากการส่งออกสับปะรดกระป๋องและปลาทะเลแช่แข็งที่หดตัวลง และสหราชอาณาจักรลดลงร้อยละ 10.9 จากการเผชิญภาวการณ์ชะลอตัวทางเศรษฐกิจและการแข็งค่าของค่าเงินปอนด์เทียบบาท

 

กลุ่มสินค้าดาวเด่นของไทยในอนาคต

คุณยงวุฒิ เสาวพฤกษ์ ผู้อำนวยการสถาบันอาหาร แสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมว่า “แม้ว่าสินค้าส่งออกหลักหลายรายการจะชะลอตัวลง แต่ก็มีสินค้าส่งออกกลุ่มใหม่ๆ ที่ขยายตัวสูงและคาดว่าจะเป็นกลุ่มสินค้าดาวเด่นของไทยในอนาคต ได้แก่ กลุ่มผลไม้สดไม่รวมผลิตภัณฑ์มะพร้าว ปัจจุบันมีมูลค่าตลาด 72,340 ล้านบาท เติบโตเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 5 ปีล่าสุด (เพิ่มขึ้นร้อยละ 23) เครื่องดื่มชูกำลัง 22,520 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นร้อยละ 10) ผลิตภัณฑ์เบเกอรี 13,533 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นร้อยละ 11) นม 10,469 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นร้อยละ 6) ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารไม่รวมวิตามิน 3,201 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นร้อยละ 6) และไอศกรีม 2,122 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นร้อยละ 5) โดยสินค้าส่วนใหญ่มีตลาดหลักอยู่ในประเทศเพื่อนบ้านในกลุ่มอาเซียน”

แนวโน้มอุตสาหกรรมอาหารไทย ปี 2561

แนวโน้มอุตสาหกรรมอาหารไทยในปี 2561 คาดว่าจะขยายตัวเพิ่มขึ้นต่อเนื่องจากปี 2560 ในอัตราร้อยละ 7.0 มีมูลค่าส่งออก 1.07 ล้านล้านบาท โดยสินค้าที่คาดว่าจะมีมูลค่าส่งออกสูงสุด 5 อันดับแรก ได้แก่ ข้าว ไก่ น้ำตาลทราย กุ้ง และทูน่ากระป๋อง ส่วนสินค้าที่คาดว่าจะมีมูลค่าขยายตัวเพิ่มขึ้นสูงสุด 5 อันดับ ได้แก่ ผลิตภัณฑ์มะพร้าว (เพิ่มขึ้นร้อยละ 17.6) อาหารพร้อมรับประทาน (เพิ่มขึ้นร้อยละ 10.0) กุ้ง (เพิ่มขึ้นร้อยละ 9.3) น้ำตาลทราย (เพิ่มขึ้นร้อยละ 6.8) เครื่องปรุงรส (เพิ่มขึ้นร้อยละ 6.8) ไก่ (เพิ่มขึ้นร้อยละ 6.6) และน้ำผลไม้ (เพิ่มขึ้นร้อยละ 6.6)

 

ทั้งนี้ ในก้าวต่อไปของอุตสาหกรรมอาหาร คือการผลักดันอุตสาหกรรมเป้าหมาย 10 อุตสาหกรรมตามนโยบายของรัฐ ซึ่งหนึ่งในนั้น คือ อุตสาหกรรมเกษตรแปรรูปและอาหาร โดยเฉพาะในพื้นที่ EEC ที่ภาครัฐ สถาบันอาหาร รวมทั้งสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ร่วมกันผลักดันให้เกิดการลงทุนในพื้นที่ดังกล่าว เพื่อผลสำเร็จเป็นรูปธรรม