Author: admin

ธุรกิจร้านค้าปลีกสมัยใหม่

โดย: พูลสุข นิลกิจศรานนท์
Poonsuk Ninkitsaranont
poonsuk.ninkitsaranont@krungsri.com

ปิยะนุช สถาพงศ์ภักดี
Piyanuj Zthapongpakdee
piyanuj.zthapongpakdee@krungsri.com

Banking Analyst
Research Division
Bank of Ayudhya PCL.

Full article TH-EN

ธุรกิจค้าปลีกสมัยใหม่ (Modern trade) เป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมค้าปลีกค้าส่งซึ่งมีมูลค่าสูงถึง 2.2 ล้านล้านบาทในปี 2559 (คิดเป็นสัดส่วนราวร้อยละ 15 ของ GDP ซึ่งมีมูลค่าเป็นอันดับสองรองจากอุตสาหกรรมการผลิตที่มีสัดส่วนร้อยละ 27.4)

ในอดีต ธุรกิจค้าปลีกในไทยเป็นร้านขายของชำขนาดเล็กที่จัดหาสินค้ามาจำหน่ายโดยผ่านตัวกลาง (ผู้ค้าส่ง) แต่ปัจจุบันรูปแบบร้านค้าปลีกเปลี่ยนแปลงไปเป็นร้านค้าทันสมัย ลดการพึ่งพาผู้ค้าส่ง เนื่องจากผู้ประกอบการมักเป็นนายทุนรายใหญ่ที่มีเครือข่ายสาขาจำนวนมากหรือเป็นผู้ซื้อรายใหญ่จึงมีอํานาจต่อรองเหนือผู้ผลิตหรือตัวแทนจำหน่ายสินค้า1 มีการบริหารจัดการร้านค้าอย่างเป็นระบบ กล่าวคือ มีการจัดการสต็อกสินค้า ระบบการจัดการขนส่งและศูนย์กระจายสินค้า ตลอดจนนำเทคโนโลยีด้านปฏิบัติการต่างๆ มาใช้ เพื่อสร้างความได้เปรียบด้านการตลาด

กว่า 2 ทศวรรษที่ผ่านมา ธุรกิจค้าปลีกสมัยใหม่ในไทยมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในพื้นที่กรุงเทพฯ และเมืองหลักต่างๆ ที่มีความเป็นสังคมเมืองสูง อานิสงส์จากนโยบายรัฐที่เปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการต่างชาติเข้ามาลงทุนในธุรกิจค้าปลีกในไทยได้2 นอกจากนี้ ลักษณะของร้านค้าที่มีความสะดวกสบาย ทันสมัย มีสินค้าที่มีคุณภาพและหลากหลาย จึงสามารถตอบสนองพฤติกรรมการบริโภคของภาคครัวเรือนได้ดี โดยเฉพาะร้านค้าที่จำหน่ายสินค้าในชีวิตประจำวัน ใกล้แหล่งชุมชนจะมีการขยายตัวของการลงทุนสูง ด้วยเหตุนี้ ธุรกิจค้าปลีกสมัยใหม่จึงเริ่มเข้ามาทดแทนธุรกิจค้าปลีกแบบดั้งเดิม (Traditional trade) โดยในปี 2557 ธุรกิจค้าปลีกค้าส่งสมัยใหม่มีสัดส่วนร้อยละ 61 ของมูลค่าตลาดค้าปลีกค้าส่ง เทียบกับในปี 2544 ที่มีสัดส่วนเพียงร้อยละ 253

In 2016, the modern trade sector had a combined value of THB 2.2 trillion, or 15% of GDP, which puts it in second place after the industrial sector, which accounts for 27.4% of GDP.

In the past, the Thai retail sector was dominated by small, family-run grocers which obtained stock from middlemen and distributors. However, the situation has changed considerably and large-scale operators are less dependent on wholesalers as they now own extensive branch networks and are able to occupy favorable bargaining positions when negotiating with producers and wholesalers1. In addition, they have managed to adopt a range of innovations, including shop & stock and distribution management systems, distribution centers, and the widespread use of technology deployed to help in a range of tasks, which allow them to gain various marketing advantages.
Over the previous two decades, the modern trade sector has seen rapid expansion, in particular in Bangkok and in those regional centers where the level of urbanization has been high. This is a result of government opening the domestic market to foreign investors and operators2 and supporting the expansion of existing businesses. Goods sold in modern trade outlets are many and varied and cover the range of items required for daily life and this ability to meet consumer demand effectively is one factor in explaining how modern traders have been able to usurp the position of traditional grocers, a triumph underlined by the fact that currently, modern traders control 61% of the market in 2014, compared with only 25% in 20013.

ธุรกิจค้าปลีกอาหารเวียดนามมาแรง โตต่อเนื่อง

By: Food Intelligence Center
National Food Institute
http://fic.nfi.or.th

Full article TH-EN

ธุรกิจค้าปลีกสินค้าอาหารของเวียดนามมีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในเชิงมูลค่าการตลาด ซึ่งมีอัตราการขยายตัวเฉลี่ยสูงถึงร้อยละ 16.9 ต่อปี ตลอดช่วงที่วิเคราะห์ (ปี 2554-2558) โดยใน ปี 2558 สามารถสร้างรายได้จากการจำหน่ายคิดเป็นมูลค่า 1,371.4 ล้านล้านด่ง มีจำนวนสาขารวม 648,900 แห่ง (รูปที่ 1) ส่วนใหญ่เป็นผลจากการขยายตัวของร้านค้าสะดวกซื้อ ซึ่งมีการเติบโตของมูลค่าการตลาดมากกว่า 3 เท่า ตลอดช่วงที่วิเคราะห์ โดยได้รับอานิสงส์จากรูปแบบการใช้ชีวิตของชาวเวียดนามที่ต้องทางานยาวนานขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่ทางานในออฟฟิศ จึงไม่มีเวลามากนักที่จะออกไปซื้อสินค้าอาหาร ดังนั้น พวกเขามักจะซื้อสินค้าอาหารกักตุนไว้คราวละจานวนมาก โดยเฉพาะอาหารบรรจุเสร็จ เพื่อประหยัดเวลาในการปรุงอาหาร โดยสินค้าดังกล่าวมักจะมีวางจำหน่ายอย่างหลากหลายในห้างค้าปลีกสมัยใหม่ รวมถึงไฮเปอร์มาร์เก็ตและซูเปอร์มาร์เก็ต ซึ่งเป็นห้างค้าปลีกอีกรูปแบบหนึ่งที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงที่ผ่านมาด้วยเช่นกัน

สำหรับกาจำหน่ายสินค้าอาหารผ่านอินเทอร์เน็ตถือว่าเป็นอีกรูปแบบหนึ่งที่กำลังได้รับความสนใจจากผู้บริโภคชาวเวียดนาม โดยผู้ค้าปลีกรายใหญ่ อย่าง บริษัท Saigon Union of Trading Cooperatives และบริษัท Casino Guichard-Perrachon ต่างพัฒนาเว็บไซต์เพื่อรองรับพฤติกรรมการบริโภคดังกล่าวของชาวเวียดนามที่ต้องการสั่งซื้อสินค้าจากบ้าน อย่างไรก็ตาม แม่บ้านชาวเวียดนามส่วนใหญ่ยังนิยมมาเลือกซื้อสินค้าอาหารสดที่ร้านค้าปลีกด้วยตนเอง โดยกลุ่มที่อาศัยอยู่ในเขตเมืองจะเลือกไปจับจ่ายซื้อสินค้าอาหารที่ห้างค้าปลีกสมัยใหม่ ขณะที่กลุ่มผู้ที่อาศัยในเขตชนบทยังคงชื่นชอบการไปเดินเลือกซื้อสินค้าตามตลาดสดหรือร้านขายของชำขนาดเล็กแบบเดิม เนื่องจากพวกเขาเดินทางโดยรถจักรยานยนต์ จึงมีความสะดวกกว่า หากไปซื้อที่ร้านใกล้บ้าน หรือร้านข้างทาง แทนการไปจอดรถที่ซูเปอร์มาร์เก็ตและต้องเสียเวลารอคิวชำระเงิน

ในปี 2558 ธุรกิจค้าปลีกแบบดั้งเดิม จัดเป็นรูปแบบการค้าหลักสินค้าอาหารในเวียดนาม ด้วยสัดส่วนร้อยละ 95 ในเชิงมูลค่า และร้อยละ 99.8 ในเชิงจำนวนสาขา โดยร้านขายของชำแบบดั้งเดิมอื่น เช่น ตลาดสด และร้านขายของชำอิสระขนาดเล็ก ครองส่วนแบ่งธุรกิจมากที่สุดร้อยละ 65.3 และ 27.3 ของมูลค่าการค้าปลีกสินค้าอาหารทั้งหมดในเวียดนาม (รูปที่ 2) อย่างไรก็ตาม ทิศทางการเติบโตของธุรกิจค้าปลีกแบบดั้งเดิมเริ่มถดถอยลง เนื่องจากผู้บริโภคชาวเวียดนามจำนวนมากเปลี่ยนจากการซื้อสินค้าอาหารจากตลาดสดแบบเดิม และหันไปเลือกซื้อสินค้าอาหารจากซูเปอร์มาร์เก็ตมากขึ้น โดยผู้ประกอบธุรกิจซูเปอร์มาร์เก็ตต่างลดราคาสินค้า เพื่อดึงดูดลูกค้าให้เข้ามาซื้อสินค้าของตนมากขึ้นเช่นกัน ส่วนร้านค้าลดราคา (discounters) ในเวียดนามยังไม่ปรากฏให้เห็นในปัจจุบัน เนื่องจากผู้ค้าปลีกรายใหญ่มักจะมีความสัมพันธ์ทางธุรกิจที่ดีกับผู้ผลิตสินค้าอาหารอยู่แล้ว จึงไม่มีความจำเป็นต้องพึ่งพาผู้จัดหาสินค้า (Suppliers) เพื่อให้ได้ราคาที่ถูกลง
ผู้เล่นสำคัญ

บริษัท Saigon Union of Trading Cooperatives เป็นผู้นำธุรกิจค้าปลีกสินค้าอาหารในเวียดนามอย่างต่อเนื่อง ครองส่วนแบ่งตลาดสูงสุดร้อยละ 1.9 ของมูลค่าธุรกิจค้าปลีกสินค้าอาหารทั้งหมดในเวียดนาม ในปี 2558 จำกการดำเนินร้าน “Co.opMart” และร้าน “Co.op Food” ซึ่งมีจำนวนร้านสาขามากถึง 117 และ 80 แห่ง กระจายอยู่ทั่วประเทศ โดยทางร้าน “Co.opMart” ได้พัฒนาแอพพลิเคชันบนมือถือสำหรับกลุ่มลูกค้าเดิมของร้านในการเก็บสะสมคะแนนจากการสั่งซื้อสินค้า รวมทั้งการรับทราบข่าวสารโปรโมชั่นสินค้าต่าง ๆ ของทางร้านด้วย นอกจากนี้ยังมีผู้ค้าปลีกที่จัดเป็นผู้นำในธุรกิจไฮเปอร์มาร์เก็ต ได้แก่ ร้าน “Big C” ของบริษัท Casino Guichard-Perrachon และร้าน “Lotte Mart” ของบริษัท Lotte Shopping มีส่วนแบ่งตลาดร้อยละ 1.5 และ 0.3 ของมูลค่าธุรกิจค้าปลีกสินค้าอาหารทั้งหมดในเวียดนาม ตามลำดับ ทั้งนี้ในปี 2558 ได้มีผู้ค้าปลีกรายใหม่ อย่าง ร้าน “Vinmart” ของบริษัท VinPro เข้ามาเปิดธุรกิจร้านค้าสะดวกซื้อในเวียดนามเป็นครั้งแรกกว่า 100 สาขา ส่งผลให้ร้าน “Fivimart” ของบริษัท TCT Group ต้องสูญเสียส่วนแบ่งธุรกิจไป ซึ่งต่อมาบริษัท Aeon Vietnam ได้เข้ามาซื้อหุ้นส่วน ร้อยละ 30 ของกิจการซูเปอร์มาร์เก็ต “Fivimart” และร้อยละ 49 ของกิจการซูเปอร์มาร์เก็ต “Citimart” ของบริษัท Dong Hung Trading Service เพื่อรักษาสถานะทางธุรกิจนี้ไว้ โดยร้าน “Co.opMart” และร้าน “Big C” จะเน้นกลยุทธ์การแข่งขันด้านราคาเป็นหลัก ขณะที่ร้าน “Lotte Mart” จะเน้นกลุ่มผู้บริโภคที่มีรายได้ปานกลาง-สูง ส่วนร้าน “Fivimart” และร้าน “Citimart” จะเน้นจำหน่ายสินค้าอาหารนำเข้า โดยเฉพาะสินค้านำเข้าจากญี่ปุ่น

In the current situation, Vietnam’s food retail industry is growing unstoppably, especially the market value which grows averagely 16.9% annually throughout our period of research (2011 – 2015). Only in 2015, the industry earned 1,371.4-trillion-dong profit from sales in 648,900 branches (Figure 1), mostly because of the expansion of convenient store, whose market value growth increased 3 folds during the period. The trend was the result of changing lifestyle, for which many Vietnamese are working longer house, particularly office workers, and they do not have enough time to shop for grocery. Therefore, these consumers are hoarding large amount of food, instant food specifically, to safe cooking time. Such kind of products are often available in modern retail store, hypermarket, and supermarket, which are different types of retail store that are flourishing rapidly during this same period.

Internet retail store is another interesting shopping channel for Vietnamese consumers. Many giant retail stores, for example Saigon Union of Trading Cooperatives and Casino Guichard-Perrachon, are developing their websites in respond to the new consuming behaviour where many prefer to purchase items from their homes. Nonetheless, many Vietnamese housewives still prefer to come to the retail stores. Housewives in urban area are often found shopping at modern retail stores, while those in rural areas are keen to shop from wet markets or small convenience stores. For the provincials, it is easier for them to travel to convenience stores close to home than stop at supermarkets and wait for the queue, because they usually commute on motorcycles.

In 2015, traditional retail store is the main channel for food trade in Vietnam, taking 95% of the total market value, and 99.8% in terms of number of branches. Traditional retail store includes wet market and small independent convenience store, who controls 65.3% and 27.3% of the national market share per volume, respectively. (Figure 2) Nevertheless, traditional retail stores are in decline after many Vietnamese consumers changed from buying food from wet market to buying from supermarket. Supermarkets also run promotion campaign, e.g. price cut, to attract more consumers. Meanwhile, discounters are not yet seen in Vietnam as many large retail chains hold close relationships with food manufacturers, hence, there is no need to rely on suppliers for discounts.

The key player, Saigon Union of Trading and Cooperatives, has long been the leading food retailer in Vietnam, controlling 1.9% of the retail market value. In 2015, its Co.opMart and Co.op Food has 117 branches and 80 branches nationwide, respectively. Co.opMart recently develop a mobile phone application for loyal customers to collect points and receive news and promotions. Not only that, there’s also hypermarket players like Big C (by Casino Guichard-Perrachon) and Lotte Mart (by Lotte Shopping), who control 1.5% and 0.3% of the market share, respectively. We also see a new player in 2015, Vinmart (by VinPro), who kicked off with more than 100 branches and stole some market share from Fivimart (by TCT Group). Eventually, Aeon Vietnam has brought 30% share from Fivimart, and 49% from Citimart (by Dong Hung Trading Service) to maintain these businesses. Co.opMart and Big C focus on price cut strategy, while Lotte Mart targets medium to high income consumers. Fivimart and Citimart, on the other hand, add import foods to their strength, especially with Japanese products.

ปัจจัยที่พึงระวังในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ของผู้ประกอบการอาหาร SMEs

โดย: ทรงวิทย์ หงสประภาส
Throngvid Hongsaprabhas
Manager – Food & Beverage Business
Sahapan Century Co., Ltd.
(A Company of Sahapan Group)
throngvid.h@sahapan.co.th

Full article TH-EN

ตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมา ภาครัฐและภาคเอกชนมีความพยายามร่วมกันผลักดันให้ประเทศไทยก้าวสู่การเป็นครัวของโลก โดยตั้งเป้าหมายให้ประเทศไทยเป็นประเทศผู้ผลิตและส่งออกสินค้าอาหารรายใหญ่ติดอันดับ 1 ใน 5 ของโลก ผู้ประกอบการธุรกิจอาหาร SMEs จึงเป็นอีกหนึ่งฟันเฟืองสำคัญในการขับเคลื่อนภารกิจดังกล่าวให้เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้ ซึ่งการพัฒนาผลิตภัณฑ์นวัตกรรมอาหารแปรรูปถือเป็นอีกแนวทางหนึ่งที่ผู้ประกอบการธุรกิจอาหาร SMEs นิยมใช้สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับวัตถุดิบทางการเกษตร และนำไปประยุกต์ต่อยอดกับผลิตภัณฑ์อาหารที่จะวางจำหน่ายในอนาคตได้

การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ (New product development) ให้มีความเป็นนวัตกรรม ต้องอาศัยเทคโนโลยีในการแปรรูปอาหาร องค์ความรู้ทางวิชาการและการตลาด ตลอดจนความคิดสร้างสรรค์ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์นวัตกรรมอาหารแปรรูปที่พัฒนานั้นมีความโดดเด่นและแตกต่าง ที่ผ่านมาผู้ประกอบการธุรกิจอาหาร SMEs มักไม่ได้ให้ความสำคัญกับการบูรณาการแนวคิดนวัตกรรมเข้ากับกระบวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ ทำให้เสียโอกาสในการสร้างความได้เปรียบเชิงแข่งขันของกิจการ (Competitive advantage) เนื่องจากต้องลงทุนสูง ทั้งในด้านงบประมาณ ระยะเวลาในการศึกษาค้นคว้า รวมถึงขาดบุคลากรด้านวิจัยและพัฒนาภายในองค์กร จึงมักมุ่งเน้นแต่การผลิตสินค้าเพื่อจำหน่ายเท่านั้น

อย่างไรก็ตาม การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ให้มีความเป็นนวัตกรรมของผู้ประกอบการธุรกิจอาหาร SMEs อาจไม่ใช่เรื่องยากเท่ากับในอดีตที่ผ่านมา เนื่องจากปัจจุบันมีหน่วยงานภาครัฐหลายหน่วยงานที่จัดตั้งขึ้นเพื่อสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาให้แก่ภาคเอกชนโดยเฉพาะ ซึ่งเป็นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่โดยอาศัยแนวคิด “การสร้างนวัตกรรมแบบเปิด (Open innovation)” ที่ช่วยแบ่งเบาภาระของผู้ประกอบการอาหาร SMEs ในการวิจัยและพัฒนาในระดับห้องปฏิบัติการ รวมไปถึงการว่าจ้างโรงงานผู้ผลิตอาหารแปรรูปที่ให้บริการรับจ้างผลิต (Original Equipment Manufacturer; OEM) ซึ่งจะช่วยลดการลงทุนในด้านโรงงานและบุคลากรด้านการผลิต ส่งผลให้ผู้ประกอบการธุรกิจอาหาร SMEs สามารถผลักดันผลิตภัณฑ์นวัตกรรมอาหารแปรรูปให้ออกสู่ตลาดได้สะดวกยิ่งขึ้น

It has been many years that Thai government and private sectors put their effort on “Kitchen to the world” project, targeting Thailand to be the biggest food producer and exporter country ranked 1 in 5 of the world. Therefore, SMEs food entrepreneur is considered as main factor to bring about the project achievement. Innovative food product development is one of the wise choices of SMEs food entrepreneur applied to add value to agricultural materials or their food products may launch in the future.

The development of new innovative products requires food processing technology, academic and marketing knowledges, including creative ideas contribute to the different and outstanding characteristic of the products. As former times, SMEs food entrepreneur has overlooked the integrity of innovative ideas into new product development. This causes loosing of opportunity to build the business’ competitive advantage. It is due to high investment both in budget and time of study and research, including the lack of research and development (R&D) personnel in their organizations. According to these reasons and limitation, SMEs food entrepreneurs usually focus on manufacturing the existing products just for sale only.

However, the development of new innovative products of the entrepreneur may not facing difficulties as former times. There are many government organizations have been established to particularly provide R&D support for private sectors. This is a new product development by a notion called “open innovation”. These could help SMEs food entrepreneurs to alleviate them in researching and developing their products in lab-scale including hiring food manufacturing factory (Original Equipment Manufacturer; OEM) to produce food products supplied for their business. As aforesaid, it would help to reduce factorial and producing personnel investment leads to increasing more opportunity for them to launch their innovative processed food products to the market successfully.

คาดการณ์การส่งออกอาหาร ปี 2561 เติบโตต่อเนื่องตามเศรษฐกิจโลก

โดย: สถาบันอาหาร
National Food Institute
www.nfi.or.th

Full article TH-EN

 

การแถลงข่าวร่วม 3 องค์กรเศรษฐกิจด้านธุรกิจเกษตรและอาหาร โดยสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และสถาบันอาหาร เผยส่งออกอาหารไทย 9 เดือนแรก ปี 2560 (มกราคม-กันยายน) มีปริมาณ 25.26 ล้านตัน มูลค่า 768,797 ล้านบาท ขยายตัวเพิ่มขึ้นในอัตราร้อยละ 8.3 และร้อยละ 9.4 ตามลำดับ โดยเติบโตดีในตลาดตะวันออกกลาง (+ ร้อยละ 25.2) จีน (+ ร้อยละ 22.2) กลุ่มประเทศ CLMV (+ ร้อยละ 19.9) และแอฟริกา (+ ร้อยละ 17.1) ภาพรวมการส่งออกอาหารไทยในปี 2560 คาดว่าจะมีมูลค่า 1.03 ล้านล้านบาท ขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 8.4 ชี้ไตรมาสสุดท้ายยังโตต่อเนื่อง ตามแนวโน้มการขยายตัวของเศรษฐกิจโลกและประเทศคู่ค้า ทั้งต้นทุนการผลิตที่ยังอยู่ในระดับต่ำ ปริมาณผลผลิตสินค้าเกษตรในประเทศที่เพิ่มสูงขึ้น และเป็นช่วงเทศกาลเฉลิมฉลองปลายปี ส่วนปี 2561 ประเมินว่าจะขยายตัวเพิ่มขึ้นในอัตราร้อยละ 8.7 มีมูลค่าส่งออก 1.12 ล้านล้านบาท

การแถลงข่าวร่วม 3 องค์กร โดยสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และสถาบันอาหาร กระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง สถานการณ์ธุรกิจเกษตรและอาหารของไทยในปี 2560 และแนวโน้มในปี 2561 มีตัวแทนหลักของทั้ง 3 องค์กร ประกอบด้วย นายสัตวแพทย์บุญเพ็ง สันติวัฒนธรรม ประธานกลุ่มอุตสาหกรรมอาหาร สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ดร.ชนินทร์ ชลิศราพงศ์ กรรมการ สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และคุณยงวุฒิ เสาวพฤกษ์ ผู้อำนวยการสถาบันอาหาร กระทรวงอุตสาหกรรม ร่วมให้รายละเอียดสถานการณ์ที่เกิดขึ้น

นายยงวุฒิ เสาวพฤกษ์ ผู้อำนวยการสถาบันอาหาร กล่าวว่า ในการประสานความร่วมมือของ 3 องค์กร ในส่วนของสถาบันอาหารจะทำหน้าที่รวบรวมข้อมูลจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องภายใต้การดำเนินงานของศูนย์อัจฉริยะเพื่ออุตสาหกรรมอาหาร หรือ Food Intelligence Center พบว่า ภาคการผลิตอุตสาหกรรมอาหารไทยในช่วง 9 เดือนแรกปี 2560 (มกราคม-กันยายน) ขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 2.9 ส่วนภาคการส่งออกสินค้าอาหารไทย มีปริมาณ 25.26 ล้านตัน มูลค่า 768,797 ล้านบาท ขยายตัวเพิ่มขึ้นในอัตราร้อยละ 8.3 และร้อยละ 9.4 ตามลำดับ เนื่องจากมีความต้องการสินค้าในตลาดโลกที่เพิ่มขึ้น หลังจากเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้าสำคัญเริ่มฟื้นตัว โดยเฉพาะสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น รวมถึงจีน ขณะที่เศรษฐกิจและการค้าในกลุ่มประเทศตะวันออกกลางและแอฟริกาก็เริ่มปรับตัวดีขึ้น

A joint press conference, held by 3 agricultural and food business organizations which include The Federation of Thai Industries, Board of Trade of Thailand, and National Food Institute, revealed that Thailand’s food export in the first 9 months of 2017 (January-September) reached 25.26 million tons, valued at THB 768,797 million, growing by 8.3% and 9.4% respectively. The export performed well in the markets such as the Middle East (+ 25.2%), China (+ 22.2%), CLMV (+19.9%) and Africa (+ 17.1%). The country’s overall food export values in 2017 are set to reach THB 1.03 trillion, with an increase of 8.4% which is expected to continue in the last quarter thanks to the stronger global economy as well as those of partner countries, lower production costs, higher quantity of domestic agricultural products and end-of-year celebrations. As for 2018, the export is projected to roll up by 8.7%, with a total value at THB 1.12 trillion.

The press conference, jointly held by The Federation of Thai Industries, Board of Trade of Thailand, and National Food Institute under the theme of “Agricultural and food business situation in 2017 and the 2018 trends”, was headed by the main representatives of the aforementioned organizations; Dr.Boonpeng Santiwattanatam, Chairman of Food Processing Industry Club of The Federation of Thai Industries, Dr.Chanintr Chalisarapong, Committee of Board of Trade of Thailand and Mr.Yongvut Saovapruk, President of National Food Institute.

Mr.Yongvut Saovapruk, President of National Food Institute, revealed that in this joint collaboration, National Food Institute is responsible for collecting data from all involved parties through Food Intelligence Center. According to the collected data, in the first 9 months of 2017 (January-September) Thai food manufacturing industry grew by 2.9% while food export industry totaled 25.26 million tons, valued at THB 768,797 million, moving up by 8.3% and 9.4% respectively, thanks to the rising global demand, the economic recovery of Thailand’s main trading partners such as USA, European Union, Japan and China as well as the trade upturn of the Middle Eastern and African countries.

 

ผู้ประกอบการเครื่องดื่มไทย…ปรับตัวระมัดระวัง
ท่ามกลางปัจจัยแวดล้อมหลากหลายและภาษีสรรพสามิตใหม่

โดย: ศูนย์วิจัยกสิกรไทย
Kasikorn Research Center
www.kasikornresearch.com

Full article TH-EN

อุตสาหกรรมเครื่องดื่มไทยเติบโตในกรอบจำกัด..ท่ามกลางปัจจัยที่หลากหลาย
อุตสาหกรรมเครื่องดื่มของไทยมีฐานการบริโภคกว้างครอบคลุมผู้บริโภคทุกช่วงวัย เป็นผลให้ในตลาดมีสินค้าหลากหลายประเภทเพื่อรองรับพฤติกรรมการบริโภคที่แตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ ซึ่งจากความหลากหลายดังกล่าวทำให้เกิดการทดแทนกันได้ของผลิตภัณฑ์ทั้งในกลุ่มผู้ผลิตที่มีแบรนด์ ผู้ประกอบการร้านค้า รวมไปถึงผู้นำเข้า ส่งผลต่อเนื่องให้ในอุตสาหกรรมเครื่องดื่มมีการแข่งขันที่รุนแรงระหว่างผู้ประกอบการเพื่อช่วงชิงส่วนแบ่งทางการตลาดและออกผลิตภัณฑ์ใหม่มาเพื่อคงความสามารถในการแข่งขัน

อย่างไรก็ดี แม้อุตสาหกรรมเครื่องดื่มจะมีมูลค่าตลาดค่อนข้างสูง แต่ภาพด้านการเติบโตอาจจะไม่สดใสมากนัก โดยในปี 2559 อุตสาหกรรมเครื่องดื่มไทยมีมูลค่าตลาดมากกว่า 468,924 ล้านบาท แต่ในปี 2560 (ม.ค.-มิ.ย.) กลับพบว่ามูลค่าตลาดมีแนวโน้มลดลงเมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า ส่วนหนึ่งมาจากพฤติกรรมการจับจ่ายที่แปรผันตามกำลังซื้อของประชาชน กระแสการบริโภคของประชาชนที่ปรับเปลี่ยนตามเวลา ตลอดจนการออกกฎระเบียบควบคุมการบริโภคสินค้าบางประเภท เช่น กำหนดเวลาการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ นอกจากนี้ ล่าสุดกรมสรรพสามิตได้ประกาศอัตราภาษีใหม่เมื่อวันที่ 16 กันยายน ที่ผ่านมา โดยมีเจตนาลดการบริโภคผลิตภัณฑ์ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน ซึ่งผลของภาษีน่าจะเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่กดดันยอดขายของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมเครื่องดื่มให้ยังมีภาพการเติบโตในกรอบจำกัด เนื่องจากผู้บริโภคอาจมีแนวโน้มระมัดระวังในการบริโภคมากขึ้น

Thai Beverage Industry Grows at a Meager Pace amid Several Downsides
The Thai beverage industry has a broad consumer base, as evidenced by the vast array of both alcoholic and non-alcoholic drinks marketed here to meet the tastes of all consumer segments. Such an extensive range of beverages has resulted in a large degree of product substitution, in particular, vis-à-vis branded and imported drinks, plus beverages produced by retailers, thus steepening competition among producers to vie for greater market share and introduce new beverages to maintain their competitiveness.

Contrary to the high market value of the overall beverage industry, its growth prospects are not very encouraging. In 2016, the turnover totaled over THB 468.9 billion, but declined steadily in 1H17 from that recorded during 1H16, partly because of eroding purchasing power, changing consumer habits and regulations, such as, fixing of alcoholic beverage sale hours to control consumption of certain beverages. Most recently, new excise tax rates were put in place by the Excise Department on September 16, aimed at reducing the consumption of some beverages having detrimental effects on health. The excise tax hikes are said to be another factor that may dent overall beverage sales as consumers become more cautious towards their spending.

อนาคตของคราฟต์เบียร์ – 6 เทรนด์จาก CBR 17

โดย: มาร์ค เอ็ดเวิร์ด และ เบน เพรสตัน
Brandgenetics.com

Full article TH-EN

งาน Craft Beer Rising 2560 ที่รวมเอาโรงเบียร์กว่า 150 แห่ง เบียร์กว่า 700 แบรนด์ และไซเดอร์นานาชนิดนั้นถือเป็นงานที่พลาดไม่ได้อย่างยิ่งสำหรับคนที่ติดตามข่าวสารในวงการคราฟต์เบียร์ โดยหลังจากที่ผู้เขียนได้ไปเข้าร่วมงานดังกล่าวที่ย่านบริกเลนในกรุงลอนดอน พร้อมๆ กับสมาชิกคู่ค้ากว่า 2,000 คน และผู้ที่ชื่นชอบคราฟต์เบียร์อีกกว่า 600 คน ผู้เขียนได้ข้อสรุปหลังจากไปร่วมงานมาแล้วหลายชั่วโมงถึงแนวโน้มของนวัตกรรมคราฟต์เบียร์อย่างน้อย 6 ข้อดังต่อไปนี้

• เติมกาแฟลงไป
ในฐานะเครื่องดื่ม 2 ชนิดที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในสหราชอาณาจักร การถือกำเนิดขึ้นมาของเครื่องดื่มเบียร์ผสมกาแฟนั่นเป็นแค่เรื่องของเวลาเท่านั้น ที่จริงแล้วผู้ผลิตเบียร์ต่างอ้างว่าสามารถสร้างสินค้ากลิ่นกาแฟได้มาสักพักแล้ว แต่เพิ่งสามารถจัดการให้ความหอม รูปลักษณ์ และเครื่องดื่มที่ได้มีรสชาติไปในทางเดียวกัน
Saranac Brewery บริษัทผู้ผลิตเครื่องดื่มเบียร์รสกาแฟ ถือเป็นแบรนด์ที่น่าจับตามอง รวมทั้งแบรนด์ Sippin’ into Darkness จากโรงเบียร์นอร์วีเจียนอย่าง Lervig (lervig.no/en)

• ส่วนผสมที่แปลกใหม่เพิ่มเติม
ความสนุกสมัยวัยรุ่นนั้นสอนให้เรารู้ถึงอันตรายของการผสมเครื่องดื่มต่างๆ เข้าด้วยกัน แต่ในตอนนี้ ผู้เชี่ยวชาญสูตรเครื่องดื่มต่างๆ ต่างก็เริ่มทดลองส่วนผสมต่างๆ อีกครั้ง ทำให้การทดลองสูตรเครื่องดื่มที่ผสมผสานกลายเป็นเรื่องน่าสนใจอีกครั้ง สูตร “hauf and hauf” ที่ผสมวิสกีและกาแฟในปริมาณเท่าๆกัน ถือเป็นการจับคู่เครื่องดื่มที่คลาสสิกแบบหนึ่งตามสไตล์สก็อตติช และเป็นที่ชื่นชอบจนได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่คนทำเบียร์ที่มองหาสูตรที่ดีที่สุด โดยปัจจุบัน วิสกี้แบรนด์ Auchentoshan ซึ่งชื่อมีความหมายว่า “มุมหนึ่งในทุ่งหญ้า” ในภาษาเกอลิค (Gaelic) เป็นผู้นำตลาดอยู่ โดยมีสินค้าเฉพาะของบริษัท “Auchentoshan and Ale” เป็นเรือธง และทำงานร่วมกับบริวเวอร์ในท้องถิ่นเพื่อกระจายสินค้าได้มากขึ้น
การผสมผสานเครื่องดื่มยังเป็นที่นิยมในกลุ่มสินค้าประเภทเบียร์ โดยบริษัทเช่น Cantillon ได้ริเริ่มนำเอาส่วนผสมไม้โอ๊คบ่มในช่วงเวลาต่างๆ ซึ่งมีรสชาติหลากหลายและเฉพาะตัว เข้ามาผสมในเครื่องดื่ม “Gauze”

Boasting over 150 breweries and armed with more than 700 beers and ciders between them, Craft Beer Rising 2017 is a “must see” event in the craft beer calendar. I joined some of the 2000 trade members and 6000 craft beer lovers at the session in Brick Lane, London and emerged, several hours later, with the six trends shaping the future of craft beer innovation … and a few samples too.

• Time for a coffee
As two of the most prolific drinks in the UK, it was only a matter of time before these on-trend categories collided. In truth, beer the claimed to provide ‘coffee notes’ has been around for a while, but brewers have now unlocked the ability to go beyond aroma and appearance and deliver beverages with an incredible synergy of flavours.

Saranac Brewery, whose cold brew coffee lager self-professes to be “not just another coffee beer”, is a real one to watch. Along with Sippin’ into Darkness by the Norwegian brewery Lervig which is the perfect after-dinner reward.

2. Absolutely blended
Excessive teenage excitement taught many of us the perils of mixing drinks, however, now that brewing experts are turning their hand to more adventurous combinations, it is getting increasingly tempting again. A “hauf and hauf” of whisky and beer is a classic Scottish pairing and this trend is now spreading wider with many brewers pursuing that perfect cocktail. Auchentoshan whisky meaning “the corner of the fields” in Gaelic, is taking the lead in this area. Building on their signature ‘Auchentoshan and Ale’ combo, they are now working with local breweries to take this concept on the road.

Blending is also a trend across beers, with breweries such as Cantillon combining the diverse and unique taste profiles of its oak aged lambics from across the years to formulate a final bottle of ‘Gueuze’.

 

ตลาดผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวและโยเกิร์ตในประเทศไทย

โดย: ศูนย์อัจฉริยะเพื่ออุตสาหกรรมอาหาร
สถาบันอาหาร
Food Intelligence Center
National Food Institute

Full article TH-EN

ในปี 2559 ที่ผ่านมาตลาดผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวและโยเกิร์ตในประเทศไทยมีมูลค่ารวมอยู่ที่ประมาณ 28,000 ล้านบาท เติบโตขึ้นร้อยละ 8.0 จากปีก่อนหน้า สาเหตุที่ตลาดนมเปรี้ยวและโยเกิร์ตยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่องมาจากการที่ผู้บริโภคโดยเฉพาะกลุ่มที่อาศัยอยู่ในเมืองตระหนักถึงประโยชน์ในการรับประทานโยเกิร์ตมากขึ้น ประกอบกับวิถีชีวิตที่รีบเร่งของผู้บริโภคในปัจจุบัน ทำให้ผู้บริโภคต้องการบริโภคอาหารที่สะดวกรวดเร็ว ดังนั้นนมเปรี้ยวและโยเกิร์ตจึงสามารถตอบโจทย์ความต้องการนี้ได้เป็นอย่างดี เนื่องจากสามารถรับประทานเป็นอาหารเช้า อาหารว่าง หรือรับประทานในช่วงท้องว่างระหว่างวัน อีกทั้งยังสามารถนาโยเกิร์ตมาผสมกับสลัดผักหรือซีเรียลเพื่อเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการได้อย่างง่ายๆ ซึ่งประหยัดเวลามากกว่าการทาอาหารไทยแบบทั่วไป

นอกจากนี้ จากสรรพคุณที่ช่วยในเรื่องระบบขับถ่ายได้เป็นอย่างดี จึงตอบโจทย์ผู้บริโภคโดยเฉพาะกลุ่มผู้หญิงที่ใส่ใจในเรื่องความงามและต้องการเพิ่มความมั่นใจในเรื่องรูปร่างของตนเองมากยิ่งขึ้น ปัจจัยสนับสนุนเหล่านี้ส่งผลให้ผู้ผลิตหันมาให้ความสนใจกับตลาดนมเปรี้ยวและโยเกิร์ตมากขึ้น โดยการนำเสนอผลิตภัณฑ์สินค้าให้มีความหลากหลายมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องรสชาติหรือเนื้อผลไม้ที่ใส่เข้าไปในโยเกิร์ต เพื่อสร้างความแปลกใหม่และตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในปัจจุบันที่มีความต้องการที่หลากหลายมากกว่าแต่ก่อน

ผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวและโยเกิร์ต สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทย่อยดังนี้
1. นมเปรี้ยว (Drinking Yogurt) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 22,300 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 79.4
2. โยเกิร์ตรสธรรมชาติ (Plain Yogurt) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 4,400 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 15.6
3. โยเกิร์ตรสผลไม้ (Fruited Yogurt) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 1,400 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 5.0

จากส่วนแบ่งการตลาดผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวและโยเกิร์ตจะเห็นว่านมเปรี้ยวครองส่วนแบ่งตลาดเป็นส่วนใหญ่ ทำให้ตลาดนมเปรี้ยวเป็นกลุ่มที่มีการแข่งขันค่อนข้างสูง ดังนั้นผู้ผลิตต้องมีการปรับตัวโดยการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ อย่างต่อเนื่องเพื่อรักษาและแย่งชิงส่วนแบ่งตลาด ส่งผลให้สินค้าที่ออกใหม่ส่วนใหญ่จะอยู่ในกลุ่มนมเปรี้ยวมากกว่าโยเกิร์ต อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาที่อัตราการเติบโตในปี 2559 พบว่า โยเกิร์ตรสธรรมชาติ และโยเกิร์ตรสผลไม้ มีอัตราการเติบโตถึงร้อยละ 16.0 และ 10.0 ตามลำดับ โดยได้ปัจจัยสนับสนุนมาจากผู้บริโภคที่หันมาสนใจในเรื่องของสุขภาพและรับรู้ถึงประโยชน์ในการบริโภคโยเกิร์ตมากขึ้น ส่วนนมเปรี้ยวมีอัตราการเติบโตอยู่ที่ร้อยละ 7.0 เท่านั้น

In 2016, Thailand’s yogurt market was valued at THB 28,000 million, grew 8.0% from the previous year. Reasons for the continuous growth of yogurt industry are that many consumers – city dwellers especially – have recognized the benefits of yogurt, and that many are seeking for fast and conveniently consumed food. Yogurt can answer to those demands well, because it can be eaten as breakfast, snacks, or with salad, or cereal, to quickly add the nutrition into your serving portion more than Thai food can offer.

Additionally, its laxative property also boosts its popularity among female consumers who concern with beauty and body image. These contributing factors have encouraged manufacturers to focus more on yogurt market, by promoting variation of products such as adding fruits or fruits taste into yogurt, to create distinctiveness and respond to the consumers’ demand that are varied that before.

Yogurt products can be divided into 3 sub-categories as follows;
• Drinking yogurt – with THB 22,300 million market value in 2016, accounting for 79.4%
• Plain yogurt – THB 4,400 million market value in 2016, 15.6%
• Fruited yogurt – THB 1,400 million market value in 2016, 5.0%
•
According to the market share, we can see that drinking yogurt is dominating the majority of the market share. This means the market for the product is very competitive, and manufacturers must adjust themselves by constantly launching new products to maintain and take over the market share. This also explains why new products are drinking yogurt rather than other types of yogurt. However, considering the market growth in 2016, natural taste yogurt and fruited yogurts have seen 16% and 10% expansion, respectively. The driving force behind this is that consumers are more focused on health and aware of yogurt consumption. Meanwhile, drinking yogurt only had 7% growth in the same year.

ตลาดผลิตภัณฑ์นมพร้อมดื่มในประเทศไทย

โดย: สิทธิศักดิ์ ลีลาวิริยะวงศ์
sittisak@nfi.or.th

Full article TH-EN

ในปี 2559 ที่ผ่านมาตลาดผลิตภัณฑ์นมพร้อมดื่มในประเทศไทยมีมูลค่าอยู่ที่ประมาณ 51,000 ล้านบาท เติบโตขึ้นร้อยละ 6.5 จากปีก่อนหน้า โดยมีสาเหตุมาจากการที่ผู้บริโภคทราบถึงประโยชน์ของการบริโภคนมผ่านการประชาสัมพันธ์จากทางภาครัฐและเอกชนที่ส่งเสริมให้คนไทยหันมาบริโภคนมกันมากขึ้น ผู้บริโภคจึงมีมุมมองที่เปลี่ยนไปจากแต่ก่อนที่มองว่านมเป็นเครื่องดื่มสำหรับเด็กเท่านั้น และหันมารับรู้มากขึ้นว่านมมีประโยชน์สำหรับผู้ใหญ่เช่นกัน ดังนั้นเครื่องดื่มประเภทนมจึงกลายเป็นเครื่องดื่มทานเล่นมากขึ้นเช่นเดียวกับการดื่มน้ำอัดลมและน้ำผลไม้

ส่วนทางด้านผู้ประกอบการได้มีการผลิตสินค้าที่มีความหลากหลายเพื่อผู้บริโภคในทุกช่วงอายุทั้งในเรื่องของรสชาติและขนาดบรรจุภัณฑ์ซึ่งมีการบริโภคที่แตกต่างกันไปตามช่วงอายุและการใช้ชีวิตของแต่ละคน จึงเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมให้ตลาดผลิตภัณฑ์พร้อมดื่มเติบโตมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ตลาดนมพร้อมดื่มยังได้รับ การสนับสนุนจากสินค้าชนิดอื่นเช่นกัน อย่างเช่น กาแฟ ซึ่งได้รับความนิยมจากผู้บริโภคมากขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลให้เกิดการบริโภคนมพร้อมดื่มเพิ่มขึ้น เนื่องจากนมถูกนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในการทำกาแฟ

ผลิตภัณฑ์นมพร้อมดื่ม (Drinking Milk Products) สามารถแบ่งออกได้เป็น 5 ประเภทย่อยดังนี้
1. นมปรุงแต่งกลิ่นรส (Flavored Milk) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 11,000 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 21.4
2. นมโค (Cow’s Milk) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 18,000 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 35.2
3. นมแพะ (Goat’s Milk) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 26 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 0.1
4. นมผง (Powder Milk) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 1,600 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 3.2
5. นมถั่วเหลือง (Soy Milk) ในปี 2559 มีมูลค่าตลาดประมาณ 20,000 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 40.1

In 2016, drinking milk market in Thailand valued at approximately 51,000 million baht, expanded 6.5% y-o-y partly because many consumers have learned about the benefit of milk from the promotion by the public and private sectors. At the moment, consumers have thrown away the mindset that milk is only for kids, and adopted the new mindset that milk is also profitable for adults.

Therefore, milk has gained its place as a confectionery drink similar to soda and fruit juice.

Entrepreneurs, at the same time, launch new products for consumers of all ages both in terms of taste and package sizes. This is another important factor that promotes the growth in ready-to-drink milk market. Moreover, the market is also driven by other products such as coffee. As coffee consumption grows, the demand for drinking milk is also growing as an additional product to coffee.
Products

Drinking milk products in Thailand can be divided into 5 categories;
• Flavored Milk – worth THB11,000 million in 2016, with 21.4% market share
• Cow’s Milk – worth THB18,000 million in 2016, with 35.2% market share
• Goat’s Milk – worth THB26 million in 2016, with 0.1% market share
• Powder Milk – worth THB1,600 million in 2016, with 3.2% market share
• Soy Milk – worth THB20,000 million in 2016, with 40.1% market share

 

LEAN กลยุทธการพัฒนาองค์กรที่ขาดไม่ได้

กฤชชัย อนรรฆมณี,
Kritchai Anakamanee
Lean and Productivity Consultant
kritchai.a@gmail.com

Full article TH-EN

เปิดหนังสือพิมพ์ธุรกิจวันนี้ เห็นข่าวประชาสัมพันธ์ 2 ชิ้น ให้เป็นที่มาของบทความในครั้งนี้ครับ ชิ้นแรกเป็น โฆษณาโครงการของธนาคารพาณิชย์แห่งหนึ่ง ใช้ชื่อว่า Lean Supply Chain โดยทางธนาคารประกาศรับสมัคร ผู้ประกอบการอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม เพื่อมาเข้าอบรมแนวคิดของ Lean และคาดหวังให้สามารถนำหลักการกลับไปประยุกต์ใช้ เพื่อปรับปรุงสถานประกอบการของตนเองได้ ชิ้นที่สอง เป็นโฆษณาการอบรมสัมมนาที่ทางหนังสือพิมพ์ร่วมจัดด้วย ในหัวข้อที่ว่า การบริหารแบบลีน (Lean Management) ผมปะติดปะต่อภาพจากข่าวทั้งสอง ทำให้เห็นว่า แนวคิดของ Lean นั้น ได้กลายมาเป็น ”ผลิตภัณฑ์ความรู้” หนึ่งที่มีความสำคัญ แม้แต่ธนาคารยังเลือกที่จะมาใช้เผยแพร่ เพื่อสร้างเครือข่าย และพัฒนาองค์กรให้กับกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย

สำหรับด้านธุรกิจการจัดฝึกอบรมสัมมนานั้น Lean เป็นหัวข้อหนึ่ง ที่เป็นกลยุทธ์ที่สำคัญเพื่อ การพัฒนาปรับปรุงองค์กร มานานแล้ว ในภาคการศึกษา หากมีการพูดถึง การจัดการกระบวนการ หรือการจัดการองค์กร ก็จะมีการพูดถึงแนวคิดของ Lean เสมอ

แม้แต่ในภาครัฐเอง ก็มีการพูดถึง Lean Management ใน แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบราชการไทย เพื่อนำมาปรับปรุงผลิตภาพ (Productivity) ในการปฏิบัติราชการ โดยกล่าวว่า “มุ่งขจัดความสูญเปล่าของการดำเนินงานในทุกกระบวนการ ตัดกิจกรรม ที่ไม่มีประโยชน์หรือไม่มีการเพิ่มคุณค่าในกระบวนการออกไป”

มาถึงตรงนี้ ฝากคำถามให้กับท่านผู้อ่านว่า รู้จักกับหลักการของ Lean แล้วหรือยังครับ ถ้ายัง ผมคิดว่าเป็นเรื่องที่ จำเป็นต้องเรียนรู้โดยด่วนครับ มีสถาบันฝึกอบรมให้เลือกหลายแห่ง ที่จัดหลักสูตรเกี่ยวกับ Lean สำหรับในบทความนี้ ผมจะสรุปแนวคิดหลักตามพื้นที่ที่มีครับ

เริ่มต้นที่ ทำไมถึงใช้คำว่า Lean ถ้าแปลคำนี้ตรงตัวจะแปลได้ว่า ผอม เพรียว ไม่มีไขมัน Lean ได้ถูกนำมาใช้ขยายความเปรียบเทียบเป็น Lean Organization หรือ Lean Enterprise หมายถึงองค์กรที่มีประสิทธิภาพ มีความกระฉับกระเฉง คล่องแคล่วว่องไว ในการปฏิบัติงาน

หลังจากรู้จักคำว่า Lean แล้ว คำสำคัญถัดมา 2 คำที่ต้องทำความเข้าใจคือ “คุณค่า (Value)” และ “ความสูญเสีย (Waste)” ครับ หลักคิดพื้นฐานคือ ภารกิจของทุกองค์นั้นคือ การส่งมอบคุณค่าในรูปของสินค้าและบริการ ให้กับลูกค้าและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องอื่นๆ (Stakeholders)

Today when I read the business newspaper, I found 2 advertorials that triggered me to write this article. One is an advertorial of a commercial bank with headline “Lean Supply Chain”. Inside, the bank is recruiting food and beverage enterprises to enroll in its course about lean business model and apply the knowledge to improve their businesses.

Another advertorial is a seminar, in which the newspaper is also a partner, in the topic of “Lean Management”. I concluded – from both advertorials – that lean strategy has become a new “knowledge package” that is getting more important that even a bank would use it for networking and developing itself for target customers.

In business training and seminars, lean strategy is one of the topics that has been used for organization development for quite a while. In an education sector, lean strategy is always mentioned when talking about process management or organizational management.

Even in the public sector, lean management is discussed in the Strategic Plan for the Thai Public Administration Development as a tool to improve productivity and “aims to eliminate waste in every process and dispose futile activities from the process”

Let me leave a question for you here if you really know what lean strategy is about. If the answer is no, I think it is an urgent matter for you to learn it. There are many institutes providing courses about lean strategy, and I will summarize some of the idea below.

We’ll start with a question, “Why Lean?” In a direct interpretation, “lean” means slim and fatless. The word “lean” is used in the term “lean organization” or “lean enterprise” to explain that a company is effective and active in its operation.

เทคโนโลยีด้านการตรวจติดตาม…ตอบโจทย์ความปลอดภัยอาหาร

By: Angela Carver
www.datexcorp.com

Full article TH-EN

ในวงการโลจิสติกส์และการกระจายสินค้า การติดตามสินค้า คือ การตรวจสอบหาตำแหน่งในอดีตและปัจจุบันของสินค้าคงคลัง ซึ่งควรจะสามารถติดตามหรือตรวจสอบสินค้าคงคลังทุกชนิด ตั้งแต่จากวัตถุดิบไปจนถึงเป็นผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป รวมทั้งในระหว่างขั้นตอนต่างๆ การติดตามสินค้าสามารถดำเนินการได้ผ่านทางเทคโนโลยีการบริหารจัดการซัพพลายเชน (Supply Chain Management; SCM) ที่มีหลากหลายรูปแบบ ซึ่งให้ข้อมูลแบบเรียลไทม์เกี่ยวกับตำแหน่งและสถานะของสินค้าคงคลังเหล่านี้ ไม่ว่าจะอยู่ในขั้นตอนใดของซัพพลายเชน

กฎระเบียบของรัฐบาลที่นับวันเริ่มมีความซับซ้อนมากขึ้นส่งผลให้ผู้ประกอบการให้ความสำคัญกับขั้นตอนการติดตามสินค้ามากกว่าเดิม ความเข้มงวดของภาครัฐนี้ก็เนื่องมาจากเกิดเหตุการณ์เรียกคืนผลิตภัณฑ์อาหารในปี 2556 ซึ่งมียอดสูงสุดในประวัติศาสตร์ ในสหรัฐอเมริกามีการเรียกคืนสินค้า 6 ครั้งต่อวันโดยเฉลี่ย การเรียกคืนเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อสินค้าประเภทต่างๆ สูงถึง 18.4 ล้านผลิตภัณฑ์ ไม่ว่าจะเป็นยา อาหาร และผลิตภัณฑ์อื่นๆ ปัญหานี้ได้จุดประกายให้ผู้ประกอบการมุ่งความสนใจไปยังเทคโนโลยีและระบบอัตโนมัติตลอดทั้งซัพพลายเชนมากขึ้น

เทคโนโลยีเหล่านี้ถูกนำมาใช้เพื่อบริหารจัดการสินค้าหลายประเภทที่เคลื่อนย้ายไปในซัพพลายเชน ในการสร้างเส้นทางการติดตามสินค้าที่ละเอียดและแม่นยำเพื่อตอบสนองต่อกฎระเบียบใหม่ของภาครัฐนั้น ผู้ประกอบการจำเป็นต้องนำระบบการตรวจสอบหลายประเภทมาใช้งาน เช่น ระบบบริหารคลังสินค้า (Warehouse Management System; WMS) ระบบอาร์เอฟไอดี (Radio Frequency Identification; RFID) และอุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลอัตโนมัติอื่นๆ

In the distribution and logistics field track and trace is defined as the process of identifying past and current locations of inventory items. This inventory should be tracked at any level from ingredient to finished product and anywhere in between. Track and trace processes are supported through a variety of SCM technologies that help to provide real-time information on both location and status of these items as they move throughout the supply chain.

A focus has been placed on track and trace due to the increasing complexity of governmental regulations. The government is becoming more active due to food recalls reaching their all-time high in 2013. On average, 6 recalls occur in the U.S. each day. These recalls impact up to 18.4 million products including pharmaceuticals, food and much more. This issue has sparked the focus on technology and automation throughout the supply chain.

These technologies are being used to manage the many moving pieces of the supply chain. In order to create a detailed, accurate audit trail needed to satisfy new regulations supply chain operators are implementing a variety of track and trace solutions including WMS, RFID and automated data collection devices.